De TU Eindhoven heeft onlangs een grote 3D betonprinter in gebruik genomen. Daarmee gaan de onderzoekers aan de slag in het 3DCP project (3D Concrete Printing). Met de printer kan men in Eindhoven wanden tot 9 meter lengte, 4,5 meter breedte en 3 meter hoogte printen. Het hart van de printer is een 4-assige robot. Hoewel het onderzoeksproject van de universiteit sterk gericht is op beton als bouwmateriaal, de constructieve eigenschappen van een 3D geprinte wand en ontwerp algoritmen, zitten er wel aspecten in die ook de elektrotechnische installatiebranche op termijn kunnen beïnvloeden.
Plug and play
Een van de ideeën is namelijk om tijdens het printen slimme componenten, zoals draadloze sensoren, te integreren. Door deze tijdens het printproces al aan te brengen, wordt installatiewerk op de bouwwerf uitgespaard. De betonnen wanden komen dan kant en klaar – inclusief isolatie en een vuilwerende buitenkant – uit de fabriek. Of ze worden lokaal geprint. De integratie in de wanden kan niet alleen met sensoren gebeuren, ook het volledige leidingwerk kan in het ontwerp worden geïntegreerd. Dat betekent dat zodra de wanden van een woning zijn geprint, er alleen nog de bedrading getrokken en de installatie afgemonteerd te worden. Plug and play krijgt dan in de sector een andere betekenis. Dit past in een van de doelen van het Eindhovense 3DPC-project, namelijk het terugdringen van materiaalverspilling in het bouwproces. In Eindhoven verwacht men over een jaar of vijf met de technologie zover te zijn dat deze toepasbaar is in de commerciële markt.
Frans praktijkvoorbeeld
De Nederlandse universiteit is niet de enige die experimenteert met het 3D printen van gebouwen. In het buitenland zijn veel onderzoekers, zowel van universiteit als bedrijven, hiermee aan de slag. Vlakbij Parijs staat sinds kort zo’n 3D geprint experimenteel paviljoen bij het 3DExperiencelab van Dassault Systèmes. De ontwikkelaar van designsoftware werkt op dit vlak samen met de Franse startup XtreeE en cementfabrikant LafargeHolcim. Het gebouw in de vorm van een koffieboon is in grote delen op de bouwplaats geprint. Daarbij zijn de uitsparingen voor leidingen, elektrische aansluitingen en andere componenten meteen mee geprint. Met 3D printen kan dat immers eenvoudig, praktisch zonder meerkosten. De initiatiefnemers denken zo doorlooptijd in het bouwproces te sparen, minder materiaal te verspillen en de faalkosten te reduceren. Het grootste voordeel van 3D printen van gebouwen blijft de vormvrijheid die architecten krijgen.