WKK op basis van duurzame brandstoffen heeft zeker toekomst

Erik op 2 november 2018 | 3 minuten leestijd
Warmtekrachtkoppeling (WKK) op duurzame brandstof kan een kleinere maar cruciale rol spelen in het toekomstige energiesysteem. WKK op basis van waterstof, biomassa en groengas zal in 2050 vooral nog een aanzienlijk deel van de industriële warmtebehoefte, maar ook een deel van de ruimteverwarming kunnen en misschien wel moeten gaan leveren. Dit blijkt uit een onderzoek van BlueTerra Energy Experts naar een CO2 neutrale energievoorziening in 2050 voor de industrie, de glastuinbouw en de gebouwde omgeving.

In het toekomstig energiesysteem met een wisselend elektriciteitsaanbod uit wind en zon is er veel vraag naar regelbaar vermogen. Zelfs als de duurzame elektriciteitsproductie in 2050 de jaarlijkse elektriciteitsvraag fors overstijgt kan in 25 procent van de tijd de elektriciteitsvraag niet gedekt worden door het aanbod uit wind en zon. Accu’s en import kunnen maar beperkt in de behoefte voorzien. Tegelijkertijd zijn er sommige warmtevragers die moeilijk duurzaam in te vullen zijn. De behoefte aan regelbare elektrische capaciteit en deze vraag naar duurzame warmte biedt kansen voor een rendabele inzet van WKK op waterstof, biomassa en groengas in 2050, stelt Blue Terra Energy Expert.

Industrie

In de industrie lijken de mogelijkheden voor warmte uit WKK het grootst ondanks een verwachte daling van de warmtevraag van 33 procent en de inzet van nieuwe bronnen zoals geothermie, warmtepompen en biomassa. Verwarming van processen boven de 160 °C blijft namelijk lastig te verduurzamen. Voor de hoogste temperaturen zal CCS (CO2 afvang en opslag) hard nodig zijn, al is het maar omdat er ook in 2050 een grote hoeveelheid restgassen in de petrochemie en metaalsector vrijkomt die alleen maar met CCS CO2 neutraal kan worden gemaakt. Voor de middelhoge temperatuurwarmte tussen de 150°C en 350°C kan duurzame WKK een belangrijke rol spelen. Dit is toch ruim 20% (80 PJ) van de totale warmtevraag in de industrie.

De glastuinbouw heeft voor de verwarming van kassen goede mogelijkheden om over te schakelen op geothermie, restwarmte en elektrificatie (warmtepompen). Inzet van WKK op biomassa en groengas lijkt enkel een mogelijkheid bij teelt met een hoge belichtingsgraad en een grote behoefte aan CO2. In de gebouwde omgeving wordt eveneens een afname van de warmtevraag voorzien en een grootschalige toepassing van warmtepompen, geothermie en restwarmte.

Lastige regio’s

Er blijven echter lastige regio’s waar geothermie, restwarmte of elektrificatie moeilijk of zeer kostbaar worden. Hier zal WKK doormiddel van brandstofcellen op waterstof een goede rol kunnen spelen. Combinaties met Power-to-Heat oplossingen en warmtebuffering in de industrie en de gebouwde omgeving zijn essentieel om zo de warmte- en elektriciteitsvraag te balanceren.

De benodigde regelbare elektrische capaciteit kan worden ingevuld met stand-alone elektriciteitscentrales of decentrale WKK-toepassingen. De markt zal daarbij vereisen dat deze capaciteit zo rendabel mogelijk wordt gerealiseerd. Zoals benoemd kan WKK voor de eindgebruiker in specifieke gevallen grote voordelen hebben. De meerwaarde van WKK ligt echter niet alleen bij de eindgebruiker. Wanneer in 2050 nog bijna 20 procent van de elektriciteitsbehoefte uit flexibele centrales moet komen dan zouden decentrale WKK’s volgens BlueTerra Energy Experts voor 100 PJ aan brandstofbesparing kunnen zorgen en miljarden euro’s aan infrastructurele kosten kunnen besparen. 

Gerelateerde artikelen