Verwarmen met Ultra Diepe Geothermie

Erik op 23 oktober 2017 | 3 minuten leestijd
De energievoorziening in Nederland moet verduurzaamd worden. Daar wordt al hard aan gewerkt met zonnesystemen, windmolens, warmtepompen etc.. Maar voor bedrijven met een grote energievraag is dat niet genoeg. Ultra Diepe Geothermie kan het antwoord zijn.

Er is uitgerekend dat duurzame bronnen zo’n 200 tot 550 PJ aan warmte kunnen leveren. PJ staat voor Petajoule, dat is een 10 met 15 nullen. Een enorme hoeveelheid dus. Per jaar is er circa 170 PJ aan industriële warmtevraag van 100 tot 200 °C. In die vraag kan worden voorzien door restwarmte maar mogelijk is ook Ultra Diepe Geothermie (UDG). Alleen met die techniek kan warmte worden gewonnen op een diepte tussen de 4 tot 8 kilometer die de hogere temperatuurvraag tussen 100 en 200°C matcht. Daarnaast is UDG te gebruiken voor lagere temperatuur warmtevraag.

Afspraken en onderzoek

In totaal kan ongeveer 30% van de warmte die de industrie nodig heeft door Ultra Diepe Geothermie geleverd kunnen worden. In juni ondertekenden een aantal partijen de Green Deal Ultra Diepe Geothermie (UDG). De ministeries van Economische Zaken en Infrastructuur en Milieu, EBN, TNO en zeven consortia van bedrijven spraken daarin af om de mogelijkheden voor UDG in Nederland in kaart te brengen en een basis te leggen voor verdere ontwikkeling van deze technologie. Er is uitgebreid geologisch onderzoek nodig en er moet bekeken worden wat de beste manier is om succesvol te kunnen boren. Waarschijnlijk worden er in 2020 verschillende pilotprojecten uitgevoerd. 

Warmte uit kalksteenbodem

Geothermie wordt al toegepast om in de lage temperatuur warmtevraag te voorzien. Maar voor de warmtevraag naar hoge temperatuur is dat niet genoeg. Ultra Diepe Geothermie maakt gebruik van warmtebronnen op een diepte van meer dan 4.000 meter. De gemiddelde geothermische gradiënt (warmtetoename in de bodem) in Nederland is zo’n 31°C per kilometer. Bij UDG gezocht naar temperaturen van minimaal 150 °C. Daarom is het nodig om te zoeken naar reservoirs op dieptes vanaf ongeveer vier kilometer. Op deze dieptes liggen reservoirs met kalkstenen uit het geo-chronologische tijdperk Carboon (zo’n 300 tot 350 miljoen jaar geleden). Met name de Kolenkalk formatie wordt op dit moment gezien als een mogelijk bruikbaar reservoir voor de toepassing van UDG. 

Investering terugverdienen

Om zo’n reservoir te kunnen aanboren en benutten, is een enorme investering nodig. Daarom is een van de doelstellingen van de Green Deal dat de UDG-bronnen zo optimaal mogelijk benut moeten worden. Als de pilotprojecten goed uitpakken, is het de bedoeling om de UDG-bronnen niet alleen te gebruiken voor de hoge temperatuur warmtevraag in de industrie, maar kan ook worden onderzocht of het mogelijk is om geothermische warmte om te zetten in duurzame elektriciteit. Spannende ontwikkelingen dus, waar mogelijk voor zowel w- als de e-installateurs interessante kansen liggen. 

Gerelateerde artikelen