Het is een feit: werken op een dak is gevaarlijker dan gelijkvloers. In de Arbowet staat dan ook: Bij alle werkzaamheden waarbij valgevaar bestaat vanaf 2,5 meter hoogte – of bij aanvullende risico’s zelfs minder dan 2,5 meter – dienen maatregelen te worden genomen ter voorkoming van valgevaar.
Het hoogteverschil tussen het dak en de begane grond is een risico op zich, zelfs bij een enkellaags bouwwerk. Daarbij is een hellend dak moeilijk beloopbaar, en dan moeten er vaak ook nog materialen en gereedschappen mee omhoog. Gelukkig is het risico te verkleinen door de juiste maatregelen te treffen. Zowel in de Arbowet als in het Bouwbesluit staat voorgeschreven in welke gevallen valbeveiliging verplicht is en welke maatregelen er zijn. De werkgever is verplicht om de maatregelen te nemen of beschermingsmiddelen aan te bieden, en de werknemer is verplicht om er gebruik van te maken.
Harnas aan
Natuurlijk is het bij het plaatsen van zonnepanelen belangrijk om valbeveiliging te dragen. Maar het is ook een goed idee om na te denken over waar de panelen precies bevestigd gaan worden, met het oog op het onderhoud ervan. Soms wordt een dak zo vol gelegd, dat er geen loopruimte overblijft. Een looppad in het midden betekent dat er minder panelen kunnen worden geplaatst. Degene die voor onderhoud naar boven moet, zal zich langs de dakrand moeten bewegen om erbij te kunnen en dat is risicovol. Vanuit een hoogwerker kan misschien wel veilig gewerkt worden, maar huren is duur en het is niet gemakkelijk om ermee te manoeuvreren.
Een harnas waarmee een dakdekker of installateur zichzelf kan aanlijnen is ook een optie. Een complete set bestaat uit een harnas, een positioneringslijn met valvertrager en een lijnklem. De lijn wordt met karabijnhaken aan het harnas geklikt. Zo’n set is niet duur en neemt niet veel ruimte in beslag. Iedereen die wel eens op het dak moet werken, zou er eentje in zijn werkbus moeten hebben. Vaak wordt gezegd dat zo’n pak met lijnen niet lekker draagt, maar dat is een kwestie van wennen. Veiligheid is aan de ene kant een kwestie van materiaal en middelen, maar aan de andere kant ook zeker een zaak van gedrag en discipline!
Hekwerk
Op een kantoorpand met een plat dak bevinden zich behalve zonnepanelen meestal nog veel meer installaties, zoals airconditioning units, afvoerkanalen, bliksemafleiders, liftopbouwen, luchtbehandelingskasten, (schotel)antennes, beveiligingscamera’s en dergelijke.
Al die installaties moeten regelmatig worden geïnspecteerd, schoongemaakt, en indien nodig gerepareerd. In dat geval kan er het beste worden gekozen voor een permanente oplossing om mensen veilig op het dak te laten werken. Een hekwerk langs een dakrand plaatsen is een manier om de veiligheid te vergroten. Een andere veel geziene collectieve maatregel is een reeks vaste haken in de constructie. Door de ogen aan de haken loopt een staalkabel waaraan een leeflijn geklikt kan worden. Ook een veilige manier. Want “Ik ben nog nooit gevallen” is natuurlijk geen garantie voor de toekomst.
