Zo’n 100.0000 eigenaren van pv-panelen ontvingen van netbeheerder Stedin een mailtje met als onderwerp ‘Draagt u bij aan een betrouwbaar energienet?’. Het is de inleiding van een verzoek om van 11 juni tot 1 juli de slimme meters te mogen uitlezen. De netbeheerder belooft alle daarmee vergaarde individuele gegevens voor het einde van het jaar weer te vernietigen. Inmiddels hebben al meer dan 10.000 klanten toestemming gegeven voor het uitlezen van de meters.
Proactief
Stedin wil met de data proactief vast kunnen stellen waar mogelijke problemen met de teruglevering kunnen ontstaan. Nederlandse omvormers zijn zo ingesteld dat ze uitschakelen als de netspanning lokaal de 253 V overschrijdt. In verband met de Europese privacyvoorschriften in de AVG vraagt Stedin voor de zekerheid om toestemming voor het uitlezen van spanningspieken en spanningsdips. Het betreft hier uitdrukkelijk niet de verbruiksgegevens die door de energieleverancier worden uitgelezen. Die individuele gegevens zijn niet voor de netbeheerder toegankelijk.
De slimme meter is ooit ingevoerd met het primaire doel om energiebesparing door de consument te faciliteren, maar op deze manier kan het de netbeheerder ook helpen de netspanning op peil te houden. Voor Stedin is dit een voordelige manier om de benodigde data te verzamelen. Zo hoeft de netbeheerder niet op allerlei plekken spanningsmeters in het laagspanningsnet te zetten. Dat zou weer zorgen voor hogere maatschappelijke kosten, die uiteindelijk aan te klant moeten worden doorberekend.
PIR-register
Niet alle zonnepaneelbezitters hebben overigens het verzoek ontvangen, maar alleen eigenaren die geregistreerd staan in het PIR-register. Als iemand zonnepanelen op zijn dak schroeft, is hij verplicht dit te melden in het PIR, maar niet iedereen doet dat. Een steekproef waarbij Stedin vorige zomer de aanmeldingen vergelijk met luchtfoto’s suggereert dat een kwart van de pv-eigenaren bewust of onbewust onder de radar blijft. Daarmee kunnen ze zichzelf in de vingers snijden als hun omvormer vanwege een te hoge netspanning afschakelt, doordat het de netbeheerder aan voldoende informatie ontbrak om de netspanning op peil te houden.
De netbeheerders Liander en Enexis behouden zich in hun algemene voorwaarden overigens het recht voor spanningsgegevens uit te lezen en software updates te installeren. Enexis Netbeheer kampt met name in Groningen en Drenthe met grotere terugleverproblemen dan Stedin. Voor deze netbeheerder vormen vooral grootschalige zonneparken een probleem. In de regio is het stroomnet lang niet altijd voorzien op grootschalige lokale teruglevering. Hierdoor moeten grote pv-projecten, die zich vanwege lage grondprijzen in Groningen en Drenthe concentreren jaren wachten op de benodigde netverzwaring om een aansluiting te kunnen krijgen.