Over sprinklerinstallaties bestaat een misverstand; soms denken mensen dat deze bedoeld zijn om een brand te blussen. Niet zo vreemd, aangezien zelfs Wikipedia ook het blussen noemt: ‘Een sprinklerinstallatie is een vast aangebrachte brandblusinstallatie om een beginnende brand te detecteren, te signaleren en te beheersen dan wel te blussen.’ Toch draait het bij de sprinklerinstallatie vooral om het beheersen van de brand.
Dit zegt ook sprinklerspecialist Cor Eckers op Brandveilig, die vele jaren ervaring heeft in de sprinklerbranche: “De huidige sprinklersystemen hebben als belangrijkste doel het controleren van een brand en niet het blussen van een brand.” Een sprinklerinstallatie bestaat onder meer uit sprinklers (sproeikoppen) aan het plafond, die vanaf een bepaalde temperatuur gaan sproeien. De installatie slaat al bij een beginnende brand aan, nog voordat er sprake is van hulpverlening. Totdat de brandweer ter plaatse is, doen de sprinklers hun werk en houden het vuur onder controle. Is de brandweer eenmaal paraat, dan maakt de sprinklerinstallatie het mogelijk dat de brandweerlieden hun specifieke werk effectief uitoefenen door het vuur onder controle te houden.
Dat sprinklers niet bedoeld zijn om een brand te blussen, is ook duidelijk zichtbaar aan de hoeveelheid water die ze verspreiden: die is zo beperkt mogelijk, om onnodige waterschade te voorkomen.
Bewezen nut van een sprinklerinstallatie
Sprinklerinstallaties hebben hun nut ontelbaar vaak bewezen en blijven dat ook doen. In Europa hebben zich in 25 jaar tijd geen fatale ongelukken voorgedaan door brand in panden met een automatische sprinklerinstallatie.
Ook de schade na een brand is aanzienlijk kleiner in ruimtes met automatische sprinklers: bij gebruik van één of twee sprinklerkoppen bij een beginnende brand, is de brandschade maar 3 procent vergeleken met een ruimte zonder sprinklerinstallatie. Een sproeikop geeft per minuut circa honderd tot tweehonderd liter water af; een brandweerslang staat garant voor liefst duizend liter per minuut. De waterschade kan in een gesprinklerde ruimte dan ook veel beter binnen de perken worden gehouden.
Schade beperkt
De praktijk biedt voorbeelden te over van sprinklerinstallaties die branden onder controle wisten te houden, waardoor grotere schade voorkomen werd. Neem bijvoorbeeld de Haagse bioscoop Spuimarkt, die in 2014 waarschijnlijk in vlammen was opgegaan als de sprinklers hun werk niet hadden gedaan. Of het Arnhemse winkelcentrum Hemelrijk, dat bij een brand in 2015 wellicht in de as was gelegd, als de sprinklerinstallatie niet in werking was getreden bij de eerste signalen van brand in het keukentje van een kledingzaak. In dit geval was het vuur zelfs al gedoofd toen de brandweer arriveerde.
Uiteraard kunnen sprinklerinstallaties alleen hun werk doen als ze op de juiste manier zijn geïnstalleerd – hier ligt voor de installatiebranche nog altijd een belangrijke taak. Alleen installateurs die CIBV-gecertificeerd zijn mogen sprinklerinstallaties ontwerpen en installeren.