Rapport Berenschot: netverzwaring stukken goedkoper met ondergrondse warmteopslag

Erik op 6 augustus 2018 | 3 minuten leestijd
Wanneer duurzaam opgewekte warmte wordt opgeslagen in grote ondergrondse vaten kunnen de investeringen voor verzwaring van het elektriciteitsnet veel lager. Ecovat, een bedrijf uit Veghel dat een systeem heeft ontwikkeld voor ondergrondse warmteopslag, stelt dat met elke Ecovat-project tussen de 97.000 en 167.000 euro kan worden bespaard.

Ecovat heeft onderzoeksbureau Berenschot laten uitrekenen wat de voordelen zouden kunnen zijn voor netbeheerders wanneer meer bedrijven gebruikmaken van het door haar ontwikkelde concept. Want stelt het bedrijf, in de zoektocht naar een oplossing voor een aardgasloze toekomst wordt doorgaans echter alleen naar de lokale kosten gekeken, zoals de aanpassingen in de woningen en de investering in een warmtepomp. Dat stoort Ecovat. Want zo stelt technical sales manager Ruud van den Bosch, ‘bij alle onderzochte alternatieven worden belangrijke kosten vergeten. Iedere keuze op gebouwniveau heeft ook consequenties naar het hoger gelegen energiesysteem. De consequenties voor netverzwaringen en centrales worden niet in de vergelijking opgenomen.’

Vermeden investeringen

Om een integrale vergelijking te kunnen maken, wilde Ecovat graag weten wat de vermeden investeringen zijn op systeemniveau wanneer gebruik zou worden gemaakt van de ondergrondse warmteopslag die door Ecovat is ontwikkeld. Deze vermeden investeringen worden momenteel namelijk (nog) niet als inkomst in de business case meegerekend. ‘Diverse rapporten hebben de laatste jaren een deel van deze vraag ingevuld, maar geen van allen hebben precies deze vraag kunnen beantwoorden. Daarom hebben we de systeemconsequenties laten kwantificeren door Berenschot.’
Ecovat heeft een techniek ontwikkeld waarbij energie in de vorm van warm water wordt opgeslagen in een enorm, geïsoleerd ondergronds vat. De duurzaam opgewekte warmte kan in een dergelijk vat langdurig worden opgeslagen met gering warmteverlies. Ook seizoensopslag is mogelijk. Het Brabantse bedrijf is inmiddels niet meer de enige die zich op deze  techniek heeft gestort. Hocosto uit Alphen heeft een vergelijkbaar concept ontwikkeld.

Forse investeringen, forse besparingen

De investeringen in een de systemen zijn fors, maar de mogelijke besparingen zijn dat ook, zo stelt het bedrijf. Als lokaal opgewekte duurzame stroom met een dergelijk vat ook lokaal wordt opgeslagen, dan scheelt dit de samenleving veel geld. Er hoeft minder te worden geïnvesteerd in verzwaring van het elektriciteitsnet en er zijn minder centrales nodig om aan de elektriciteitsvraag te voldoen in een meer en meer geëlektrificeerde samenleving. 

Het probleem, stelt Ecovat,  is dat deze besparingen elders terechtkomen. ‘Namelijk vooral bij de netbeheerders en, uiteindelijk, de afnemers.  Terwijl de investeringen in een warmtesysteem als dat van Ecovat voor rekening komen van, bijvoorbeeld, een vastgoedontwikkelaar of woningcorporatie. Omdat de bespaarde kosten de gehele samenleving ten goede komen, kunnen we deze niet in onze businesscase laten terugkomen,’ aldus Van den Bosch.

Kwart van de woningvoorraad

Berenschot gaat ervan uit dat een kwart van de Nederlandse woningvoorraad van het door Ecovat ontwikkelde systeem zou kunnen profiteren. Het onderzoeksbureau gaat uit van twee verschillende scenario’s:  één met nadruk op groene waterstof en een ander met een grotere rol voor biomassa. De eindconclusie van Berenschot is dat de impact van de geleverde warmte door Ecovaten voor verwarming van huishoudens op het energiesysteem uitkomt op een jaarlijkse besparing tussen de 380 en 650 miljoen euro. Een substantieel daarvan is besparing op netverzwaring.  

Gerelateerde artikelen