Primeur Haarlem: zonnewarmtenet in combinatie met WKO en individuele warmtepompen

Erik op 8 maart 2019 | 3 minuten leestijd
Een warmtenet dat wordt gevoed door zonnepanelen die zowel elektriciteit als warmte opwekken. Haarlem heeft de primeur. Een consortium bestaande onder meer uit TU Delft, Deltares en Greenvis onderzoekt het aardgasvrij maken van een wijk uit de jaren dertig door het aanleggen van een laagtemperatuur warmtenet in combinatie met een warmte-koude-opslag én individuele warmtepompen.

Een nieuw ontwerp om woningen aardgasvrij te maken met lokaal opgewekte zonnewarmte heeft van de RVO vanuit de Topsector Energie een subsidie van 350.000 euro gekregen. Met het ontwerp wordt flink meer CO₂ bespaard dan andere aardgasvrije oplossingen. TU Delft is penvoerder van het project en ontwikkelt en test het zogenoemde ‘DeZONNET’-concept samen met de andere partners binnen het consortium. 

Het concept bestaat uit een lage temperatuur warmtenet dat wordt gevoed met warmte van de zon door gebruik van ‘PVT’-panelen (een combinatie van zonnecollectoren en zonnepanelen). Uniek aan het project is dat bestaande componenten worden gecombineerd tot een wijkenergieconcept waarmee lokaal opgewekte energie maximaal wordt benut. De lokaal opgewekte warmte wordt deels direct benut en deels via seizoensopslag, waardoor een minimale externe input van energie nodig is. Dit leidt niet alleen tot een aardgasvrije oplossing maar tevens tot een directe maximale besparing van CO₂.  

Zeer lage temperatuur warmtenet 

De lokaal opgewekte warmte wordt met een warmtepomp per huishouden verhoogd in temperatuur om de woning te verwarmen en warm tapwater te maken. Daarnaast wordt elk individueel systeem gekoppeld aan een zeer lage temperatuur warmtenet met een warmte-koude opslag (WKO), voor uitwisseling en seizoensopslag van warmte. Deze combinatie maakt het mogelijk in nieuwe én bestaande woonwijken WKO-systemen toe te passen.
Met het ontwerp wordt met weinig inzet van elektriciteit in de warmtebehoefte voorzien, zonder andere warmtebronnen. Er wordt onderzoek gedaan naar de technische en financiële haalbaarheid en naar de maatschappelijke aspecten, waaronder bewonersparticipatie en innovatieve businessmodellen.

Bekende technieken in nieuwe combinatie

De techniek achter PVT-panelen (of thermische zonnepanelen) bestaat al langer, maar is nog niet toegepast in combinatie met een lokaal warmtenet en een warmte-koude-opslag. Volgens het consortium leidt het combineren van bestaande energievoorzieningen tot een wijkenergieconcept zonder externe warmtebron. In veel bestaande woonwijken zijn te weinig duurzame warmtebronnen en is er te weinig ruimte voor duurzame opwekking, dat lost dit project op. Maar daarvoor moet dan wel 80 procent van de wijkbewoners meedoen. De warmtepomp verbruikt bij de toegepast techniek van deze combinatie relatief weinig elektriciteit. Zo’n 40 procent minder dan een warmtepomp die zijn warmte primair uit de lucht onttrekt. Bij veel projecten waar woningen van het gas worden losgekoppeld zie je sterke stijging van het elektriciteitsverbruik.

Overigens zoekt het consortium nog naar een oplossing voor piekmomenten, optimalisatie en technische uitwerking. De warmte-opbrengst van het PVT-paneel ligt tussen de 1GJ en 3GJ per vierkante meter per jaar, afhankelijk van welke temperatuur je afneemt. Voor het laagtemperatuurwarmtenet dat wordt beoogd is 25 °C genoeg. Dat is de begintemperatuur voor de warmtepomp die de temperatuur moet opvoeren naar 55 °C voor verwarming van het huis en warm tapwater. 

Gerelateerde artikelen