De ondergrond speelt een steeds grotere rol in de ruimtelijke ordening. Met de gestage opmars van onder meer bodemenergiesystemen groeide de noodzaak regels op te stellen zodat ondergrondse en bovengrondse gebruiksfuncties elkaar niet in de weg zitten. De ruimte in onze Hollandse delta is beperkt en daarom is het van belang dat goede integrale afwegingen worden gemaakt en sturing komt bij het gebruik van de ondergrond. STRONG is vooral een instrument om plannen die invloed hebben op de ondergrond te toetsen. Maar het is niet alleen een toetsingskader. In de visie is ook vastgelegd wie er over de vergunningen gaan en welk procedures daarbij moeten worden gevolgd. Zo staat er in waar bedrijven vergunningen kunnen aanvragen voor activiteiten in de ondergrond en waar niet. Wanneer een activiteit is uitgesloten in de structuurvisie betekent dit nog niet per definitie dat er geen vergunning mogelijk is. STRONG geeft overwegingen mee voor locatiespecifieke plannen.
Schaliegas
Jaren is over de STRONG gedebatteerd. De drinkwatervoorziening, de winning van aardgas en olie, geothermie en opslag van stoffen in de ondergrond, het is allemaal aan de orde gekomen. Wat doorgaans een document is waarmee voornamelijk specialisten en ambtenaren zich mee bemoeien, werd gaandeweg een onderwerp van een heus maatschappelijk debat waar velen het nodige over te melden hadden. De bodemdaling als gevolg van de aardgaswinning en de (al bijna weer vergeten) discussie over de winning van schaliegas, zorgde ervoor dat de ondergrond plots de volle aandacht had van de parlementariërs.
Logisch ook, want STRONG gaat over nationale belangen. Het kabinet wil het gebruik van de ondergrond op een veilige, duurzame en efficiënte manier mogelijk maken. Dat betekent steeds zoeken naar de balans tussen het beschermen van het grondwater voor de drinkwatervoorziening en het benutten van de ondergrond voor de overgang naar een duurzame energievoorziening.
De winning van schaliegas in Nederland is dankzij een motie van Stientje van Veldhoven (D66) in elk geval de komende zes jaar niet mogelijk. Minister Henk Kamp wilde nog een slag om de arm houden de motie werd gesteund waardoor het moratorium op de winning van schaliegas is uitgebreid tot 2023.
Einde verzet
Uiteindelijk heeft Kamp zijn verzet opgegeven en het belang van het milieu en schoon drinkwater laten prevaleren boven economisch gewin. In een verklaring zegt hij nu: ‘We maken in Nederland intensief gebruik van onze ondergrond. Voor onder andere ons drinkwater en voor onze energievoorziening. Het is belangrijk dat dit veilig, betrouwbaar en betaalbaar gebeurt.’