Met het Nationaal Warmtepomp Trendrapport 2019 peilt onderzoeksbureau Dutch New Energy Research de marktverwachtingen onder leveranciers en installateurs van warmtepompsystemen. Dit jaar werkten er 78 installateurs en 17 fabrikanten aan mee, zowel actief in de industriële -, utiliteits- en woningsector.
In 2019 nam het aantal verkochte toestellen met 27.327 toe, oftewel 26 procent en 2020 zal opnieuw alle records breken. Volgens de fabrikanten zijn de aardgasvrije nieuwbouw en een goed rendement op de investering de belangrijkste redenen voor het aanschaffen van een warmtepomp.
In de woningbouwsector ging het in 2019 om allerlei verschillende individuele systemen. Anders was dat voor de utiliteit en industrie. In dit segment vonden voornamelijk lucht/luchtwarmtepompen, lucht/waterwarmtepompen en bodemwarmtepompen met een open systeem aftrek. Overigens is zowel in de nieuwbouw en de bestaande bouw als in de utiliteit de lucht/waterwarmtepomp verreweg het populairste toestel. Van dit type warmtepomp gingen bij de meeste fabrikanten de grootste aantallen over de toonbank.
Grotere verkopen
Fabrikanten verwachten dat ze dit jaar 10.000 warmtepompen meer zullen verkopen in vergelijking met het afgelopen jaar. Die verwachting wordt gedeeld met de installateurs. Vier op de tien installateurs voorzien zelfs een stijging van meer dan 100 procent in het aantal warmtepompen dat zij zullen verkopen. Een opmerkelijk verschil laten de antwoorden van de installateurs zien op de vraag hoe zij aankijken tegen de ontwikkeling van de installatiekosten. Een kleine meerderheid (56 procent) gaat ervan uit dat deze kosten de komende vijf jaar zullen stijgen. Daartegenover staat een kleinere groep (27 procent) die er rekening mee houdt dat de installatiekosten juist zullen afnemen. Misschien nog opvallender is de mate waarin de installatiekosten volgens hen zullen toe- of afnemen. Een verwachte stijging of daling tussen de 10 en zelfs 25 procent is volgens de geënquêteerde installatiebedrijven reëel. Niet duidelijk wordt op grond waarvan deze verwachtingen door de installateurs zijn uitgesproken.
Uitdagingen
De groei van de warmtepompmarkt mag dan niet betwijfeld worden, het zal niet zonder slag of stoot gaan, zeggen de aan het onderzoek deelnemende installateurs en fabrikanten. De branche heeft op diverse terreinen nog veel uitdagingen aan te gaan. Het zijn met name de bekende vraagstukken waar de markt tegen te hoop zal lopen zoals de matige tot slechte isolatie van een groot deel van de woningen. Ook de impact die de toepassing van de techniek heeft op de installatie wordt door vele installateurs als een belangrijke uitdaging gezien. Daarnaast is de beperkte opstelruimte voor de installatie een grote uitdaging waar de warmtepompmarkt voor staat. Andere zaken die in meerdere of mindere mate de toepassing van de warmtepomptechniek kunnen vertragen, zijn de aanschafprijs, de installatiekosten, de beperkte subsidie, de te hoge elektriciteitsprijs en niet te vergeten het geluidsniveau. De geluidseis wordt door bijna 40 procent van de deelnemende installateurs en fabrikanten als belangrijkste obstakel gezien.
Capaciteitsproblemen
Ook dit jaar spreekt de branche zijn zorgen uit over de tekortschietende capaciteit om de techniek grootschalig in de markt te zetten. Bijna een vijfde vreest dat de beschikbaarheid van het aantal installateurs de groei in de weg zal zitten. Met betrekking tot de prijs merken de geënquêteerden niet alleen de aanschaf- en investeringskosten, maar ook de terugverdientijd als een belemmering aan. De prijs zou daar wat aan kunnen doen. Fabrikanten hebben immers altijd gesteld dat de prijzen flink zouden kunnen dalen als de schaalvergroting eenmaal goed op gang zou komen. Dat blijkt toch anders te liggen. Van een daling zal geen sprake zijn, antwoorden nu zeven van zeventien producenten. Vijf fabrikanten antwoorden dat de prijs zelfs zal stijgen, ze verwachten met zo’n 9 procent; slechts twee van de zeventien voorzien een daling van de productieprijs met 10 procent.