Fijnstof kan schadelijk zijn voor de gezondheid. 90 procent van de blootstelling aan fijnstof doen we op in gebouwen. Diverse onderzoeken laten zien dat binnen-bronnen, naast fijnstof dat van buiten komt, ook een aanzienlijke bijdrage kunnen leveren. Vooral tijdens en na het koken zijn de fijnstofniveaus verhoogd.
‘Van de bronnen die binnenshuis verantwoordelijk voor fijnstof zijn de kookemissies grotendeels te vermijden door een goede afzuigkap en een voldoende afvoer-luchtstroom,’ vertelt Huub Keizers. Onderzoeksleider bij TNO. ‘In het aardgasloze NeroZero lab in Heerhugowaard hebben we een motorloze afzuigkap geïnstalleerd die aangesloten is op een nieuw lagedruk geluiddempend kanalensysteem.’
De afzuigkap vangt met weinig energie en geluid veel van de kook-emissies van fijn stof af. De kap is een gezamenlijke ontwikkeling van TNO, Atag, Bribus, en Koppen Bouwexperts. Het ventilatiesysteem van Brink Climate Systems zorgt ook dat toevoerlucht op een comfortabele manier wordt ingeblazen.
Tijdens het koken ontstaat veel fijnstof die niet weg kan. Dat komt doordat woningen steeds luchtdichter worden, terwijl er nog geen kookafzuiging bestond die goed genoeg was, vertelt Willem Koppen van Koppen Bouwexperts. ‘Toen we in het samenwerkingsverband ATAG vroegen een nieuw type afzuigkap te maken die – conform berekening door TNO – 300 m3 per uur afzuigt, bleek dat het kanalenstelsel daar niet op was berekend. Daarom is een breder stelsel gebouwd met in de basis maar twee bochten.’
Innovaties
Duurzame oplossingen laten zien in de bouw. Daarvoor werken het bedrijfsleven, TKI Urban Energy en TNO samen in het NeroZero-lab. NeroZero is de derde demonstratiewoning in Heerhugowaard waar vooral innovaties op het gebied van kookafzuiging, ventilatie, zonwering en energie- en watermanagement ontwikkeld en getest worden ondersteund door de TKI Urban Energy en er staan nog meer innovaties op stapel. Het NeroZero-lab is een van de bouwstenen in een volgende fase van duurzame ontwikkeling in de woningbouw. De wijk ‘Nieuwe Waard’ bestaat uit 96 onderhoudsarme en energiezuinige woningen van ontwikkelaar Timpaan en gebouwd door Scholtens.
Programmamanager Huub Keizers is ervan overtuigd dat het mogelijk is om energiepositief te bouwen. ‘In het NeroZero-lab gaan we laten zien dat technologieën echt werken, zowel qua energieprestaties als voor een gezond binnenmilieu. Op installatieniveau demonstreren we nieuwe ontwikkelingen en op gebouwniveau bewijzen we dat de systemen ook in de praktijk werken. En op gebiedsniveau laten we zien dat nieuwe systemen er mooi uitzien, passen in het energiesysteem en uiteindelijk opschaalbaar zijn.
