‘Als we het over laaghangend fruit hebben, dan heet dat inregelen. Overal waar ik langs ben geweest bedraagt de energiebesparing minstens 25 procent. Eén klant, het bestuur van een basisschool die drie jaar eerder was opgeleverd, haalde zelfs 64 procent structurele besparing.’
Het in IJmuiden gevestigde bedrijf energieXpert.nl regelt installaties in met behulp van een ultrasone flowmeter. Het is een instrument dat op elke plaats in de installatie de hoeveelheid water die door het leidingsysteem stroomt inzichtelijk maakt. In de petrochemische industrie is het al vele jaren een veelgebruikte techniek. Omdat de ultrasoon meter een tamelijk kostbaar instrument betreft, is de inzet van de techniek voor cv-installaties nooit doorgebroken. Als het doorstroomvolume bekend is, kan aan de hand hiervan de juiste instelling per radiator worden bepaald. Bij de ultrasoon meting worden de liters per uur tot twee cijfers achter de komma gemeten. Daarbij moet wel worden aangetekend dat de nauwkeurigheid alleen gegarandeerd is als de leiding minder dan tien procent zuurstof en minder dan tien procent verontreinig bevat. Maar afwijkingen van 20 tot 30 procent, zoals bij de temperatuurmethode, zijn uitgesloten, waardoor van twijfel of terugkomen voor nieuwe metingen geen sprake is.
Alles in kaart brengen
Sengers: ‘Mijn eerste stap is het in kaart brengen van de installatie. Convectoren, radiatoren, lbk’s, van alle afnemers wil ik de vermogens weten. Vervolgens ga ik aan het rekenen wat de flow zou moeten zijn om de beoogde prestaties te behalen. Daarna ga ik met de ultrasone flowmeter elke warmte-afnemer controleren. In de utiliteit zijn doorgaans wel STAD-inregelafsluiters op strangniveau aanwezig. Ik begin bij de instelling van de pompen. Ik weet op basis van het aantal afnemers en mijn berekeningen immers wat de maximale flow moet zijn. Vervolgens ga ik de waterhoeveelheid naar alle radiatoren, convectoren, vloerverwarmingsleidingen of luchtverwarmers afzonderlijk inregelen.’
Nadat alle warmte gelijkmatig over het gebouw is verdeeld, loopt energieXpert.nl de regelaars na op afzonderlijke waarden voor de aanwarm-periode, weersafhankelijke regeling, stooklijn, (jaar)klokprogramma, cascaderegelaar, nachtverlaging en grensverwarming/koeling. Waar nodig worden de instellingen aangepast.
‘Meest efficiënte methode’
Sengers stelt dat waterzijdig inregelen met behulp van de ultrasoon flowmeter de meest efficiënte methode is. Er is volgens hem nog een enorme energiebesparing te realiseren in schoolgebouwen (‘Daar scoor ik altijd’), maar ook in de meeste utiliteitsgebouwen valt er nog veel te winnen. ‘Een basisschool hier in IJmuiden, gebruikte nadat we de installatie waterzijdig hadden ingeregeld, maar liefst 64 procent minder energie; een brandweerkazerne had nog maar de helft van de energie nodig. En dan heb ik het niet over oude gebouwen met een afgeschreven installatietechniek, nee, dat waren moderne gebouwen met moderne installaties maar waarbij het inregelen er helemaal bij ingeschoten was.’