Kunstverlichting regelen op basis van parameters; dat is eigenlijk de definitie van een lichtregelsysteem. In zo’n systeem regelen drie componenten de werking door middel van de functies registreren, verwerken en activeren. Het begint dus met waarnemen waarbij het kan gaan om aanwezigheid, hoeveelheid licht, en/of het tijdstip. Sensoren meten die fysieke feiten en geven ze door. In de praktijk gaat het vaak om één van die drie fysieke feiten, maar combinaties zijn tegenwoordig ook mogelijk.
Met de hand of automatisch
Een lichtregelsysteem kan met de hand worden bediend middels een knop, afstandsbediening, of met een smart device zoals een mobiele telefoon of tablet. Dit type bediening komt vaak voor in de woningsector, want de bewoner wil graag zelf bepalen hoe hij zijn verlichting instelt. In utiliteitsgebouwen waar veel mensen zijn, kiest men meestal voor een lichtregelsysteem dat automatisch functioneert op basis van bepaalde instellingen. Die instellingen kunnen worden zoals eerder gezegd ingegeven door een waarneming van aanwezigheid, licht of tijd. Er kan voor één van die drie waarnemingen worden gekozen. Maar door er twee te combineren kan de lichtbehoefte in een gebouw veel nauwkeuriger worden vastgesteld. Dat kan een flinke energiebesparing betekenen. Een veel geïnstalleerde combinatie is die van een daglichtregeling met een aan- of afwezigheidsdetectie. Want op een winterdag zou de verlichting op basis van een daglichtregeling misschien om vier uur uitschakelen terwijl in de kantooromgeving nog tot zes uur gewerkt wordt. En in het geval van bijvoorbeeld een gemeentehuis of bibliotheek kan een avondopenstelling tot negen uur duren. Dan is het fijn dat het lichtregelsysteem ook werkt op aanwezigheidsdetectie.
Led en DALI
Bij een automatisch functionerend lichtregelsysteem is ledverlichting ideaal. Led is regelbaar, dimbaar, schakelbaar en de kleurtemperatuur is gemakkelijk aan te passen. Led functioneert bovendien perfect met de DALI standaard omdat veel regelingen tegenwoordig zijn gebaseerd op een constante verlichtingssterkte. Het mooie van die regeling is dat wordt gestreefd naar de ideale hoeveelheid licht. Doordat het gevaar van overdimensionering bij led kan worden uitgesloten, is het lichtniveau altijd hoog genoeg, maar nooit te hoog. Dat komt de levensduur van een installatie ten goede en zorgt voor energiebesparing.
Meer mogelijkheden
De gegevens die door een lichtregelsysteem worden waargenomen, zijn niet alleen te gebruiken voor het regelen van de verlichting. Verlichting is een onderdeel van het Internet of Things en dat biedt allerlei mogelijkheden. De sensoren in het systeem registreren bepaalde data. Als de sensor meet dat er in een ruimte geen mensen meer aanwezig zijn, gaat het licht uit. Maar op basis van die informatie kan ook worden bepaald dat het ventilatiesysteem aan gaat om de lucht in de ruimte te verversen. En dat de verwarming een paar graden lager kan. Of kunnen de beveiligingscamera’s worden uitgeschakeld. Of kan de receptioniste zien dat de ruimte beschikbaar is voor een volgende meeting. De mogelijkheden zijn legio.