Bij lean is de wens van de klant het uitgangspunt voor alle acties en reacties. Alles volgt daaruit. Lean is op alle bedrijfsonderdelen toe te passen: administratie, productie, montage, noem maar op. Het is de bedoeling om alle processen binnen een bedrijf onder de loep te nemen en ze vereenvoudigen en te stroomlijnen. Alle handelingen en activiteiten die niet bijdragen aan de waarde voor de klant moeten vervolgens uit die processen worden gehaald. Nergens mag iets zinloos zijn, of gebeuren ‘omdat we het altijd al zo doen’.
Geen ketel maar warmte, geen lamp maar licht
Installateurs denken vooral vanuit producten en technieken en hoe die aan de man te brengen. Een bedrijf wil verkopen. Maar start je bij de wens van de klant, dan merk je dat hij geen cv-ketel of warmtepomp wil, maar comfortabele warmte. En of dat met infrarood, waterzijdig ingeregelde radiatoren, of misschien wel met vloerverwarming is, maakt hem of haar niet uit. En de klant wil geen lamp maar licht. In een werkplaats kan de achterliggende gedachte zijn dat de productiviteit van de werknemers omhoog moet. In een chique restaurant heeft licht een hele andere functie. Het is zaak om juist op die vraag in te spelen: wat wil de klant? Om dat te weten moet er aandacht voor de klant zijn. Wie echt geïnteresseerd is en meedenkt, is al heel goed bezig.
Waardevolle ideeën
Volgens de lean-filosofie spelen de werknemers een grote rol, maar kan er met hun bijdrage ook vaak efficiënter worden omgegaan. Kennis lekt weg als iemand met pensioen gaat of overstapt naar een ander bedrijf. En talent gaat verloren omdat het niet opgemerkt wordt. Dat is jammer, want werknemers hebben vaak goede ideeën waar de klant – en dus het bedrijf – beter van wordt.
Lean of slim werken kan in kleine dingen zitten. Neem bijvoorbeeld een wand waarop de omtrekken van gereedschappen zijn aangegeven. Niet ingewikkeld of duur om te maken, maar ontzettend handig omdat je nooit meer hoeft te zoeken naar spullen. Nog een slim idee dat tijd bespaart: een projectleider op een grote bouwplaats die een helm in een afgesproken kleur draagt, is direct als aanspreekpunt herkenbaar voor iedereen.
Goed personeelsbeleid is belangrijk en als het goed is verhoogt lean werken een prettige werksfeer omdat mensen zich meer verbonden voelen en het werk interessanter wordt. In deze tijd waarin het moeilijk is om technisch personeel te vinden, is dat enerzijds aantrekkelijk voor nieuw personeel maar het zal tevreden mensen ook langer aan een bedrijf binden.
Alle neuzen dezelfde kant op
Wie niet heel veel mensen in dienst en/of middelen ter beschikking heeft, kan zelf het nodige doen. Er is genoeg literatuur over lean werken te vinden, en er zijn talloze best practices beschreven in blogs en artikelen op internet. Maar het is best een operatie om grote bedrijven of projecten lean te maken. Veranderingen gaan nou eenmaal niet vanzelf en alle neuzen moeten dezelfde kant op. Er zijn bureaus die zich gespecialiseerd hebben in het begeleiden van zo’n traject. Verandering kan spannend zijn, zowel voor de werkgever als voor de werknemers. Mensen zijn gewoontedieren, maar door open te communiceren en het samen te doen, kan heel veel bereikt worden. Daarbij is het niet erg dat het soms verkeerd gaat. Lean is vooral doen, en al doende wordt het steeds gemakkelijker.
