De ruim 2500 standhouders waren verdeeld over 20 hallen, samen goed voor maar liefst 260.000 m2 vloeroppervlak. De ISH 2017 trok meer dan 200.000 bezoekers, waarvan er opvallend veel uit Rusland en China kwamen. De absolute blikvanger op de beurs was een badkuip bekleed met vijfduizend Svarovski-kristallen (prijs: zo’n € 150.000,- euro). Ook de bijbehorende wastafel met duizend stenen kreeg veel bekijks.
Badkamers
Behalve de Svarovski-tobbe waren er nog veel meer baden te zien. Badkamers zijn onverminderd hot en de nadruk tijdens de ISH 2017 lag voor een groot deel op toepassingen voor senioren. Daarnaast was er aandacht voor de verhouding tussen wellness en water/energieverbruik. Aan de ene kant willen mensen steeds meer luxe, maar dat moet niet ten koste gaan van het milieu. Op dat snijvlak is nog winst te behalen. Voor installateurs was er op de beursvloer een heuse badkamer werkplaats ingericht. Daar werden de voordelen van prefab inzichtelijk gemaakt, zeker een factor waar toekomst in zit. In praktijkgerichte workshops werden compacte maar complete badkamers inclusief tegels en installatie van opbouwsystemen neergezet, met als insteek proces-georiënteerde oplossingen. Als extraatje konden bezoekers op hun smartphone een audio-guide met gedetailleerde informatie downloaden.
Apps
Veel leveranciers en fabrikanten stonden op de ISH met apps en digitale systemen. The Internet of Things is definitief doorgedrongen tot de installatiebranche. Vooral op het gebied van klimaattechnologie, maar ook in sanitair en huisautomatiseringen gaat het hard. Internet biedt ook nieuwe mogelijkheden in het contact tussen installateur en klant/eindgebruiker. Beheer op afstand is een optie die voor beide partijen grote voordelen heeft. Onderhoud gebeurt slimmer en efficiënter, en dat zal in de toekomst nog uitgroeien.
Ventileren en koelen
Installaties voor verwarmen, ventileren en koelen zijn qua techniek nog maar moeilijk te verbeteren. Er wordt wel gezocht naar manieren om de CO2-uitstoot nog verder terug te dringen, en, heel belangrijk, om die manieren vervolgens aan de man te brengen. Want de klant is nog niet zo geneigd om over te stappen. De energie-eisen voor ventilatietoestellen zijn aangescherpt en dat betekent meer vraag naar energiezuinige ventilatoren. Gespecialiseerde fabrikanten lieten op de ISH 2017 hun beste producten op dat gebied zien.
Persverbindingen
Fabrikanten van pompen introduceren iets minder snel nieuwe toestellen. En als het dan gebeurt, verschilt de techniek niet veel van de oudere versies. Er worden wel grote sprongen gemaakt als het gaat om de regel- en communicatiemogelijkheden, want die nemen bij iedere nieuwe versie flink toe. Dat is ook zo bij warmtepompen. Die leveren een hoger rendement en zijn beter te beheersen door digitale toepassingen. Ze worden stiller, en er zijn typen die gebruik maken van frequentiesturing.
Ook mooi om te zien is dat de ene branche soms toepassingen overneemt van de andere branche. Zo zijn persverbindingen niet meer weg te denken uit de wereld van verwarming en sanitair. En nu doen ze hun intrede in de koeltechniek. Want ook dat is een trend: er wordt meer en meer samengewerkt tussen disciplines. En dat geeft bijna altijd een goed resultaat.