De eerste waterstofinstallatie is inmiddels in bedrijf bij Zwembad Mounewetter in Witmarsum. Tieluk heeft daar een unit geplaatst waarin op lage druk waterstofgas wordt geproduceerd dat vervolgens wordt vermengd met het aardgas in de bestaande cv-installatie. Het prototype van de installatie verwarmt echter al meer dan vier jaar het installatiebedrijf van Tienus Lukkes, de man die de installatie met de hoogrenderende waterstofcellen ontwikkelde. Al die jaren heeft zich geen enkel technisch probleem voorgedaan en Lukkes heeft sindsdien flink op aardgas bespaard.
Inmiddels zijn er metingen uitgevoerd door Akzo, Urenco en DNV.GL, de laatste in opdracht van de Gasunie. De meetresultaten zijn door Sweco, een wereldwijd opererende ingenieurs- en consultancy bureau gevalideerd.
Vraaggestuurd
Wat de Tieluk technologie onderscheidt van de concurrentie is onder meer het bijzonder hoge rendement van de cellen. ‘Het minimale rendement is 60 procent, maar metingen uitgevoerd DNV GL, het vroegere KEMA, wezen al in de richting van 90 procent,’ benadrukt Lukkes.
Een bijzonder aspect is verder dat de installatie vraaggestuurd is. Er wordt pas waterstof gemaakt op het moment dat er warmtevraag is. Een opslagvat voor het gas is dus niet nodig. En niet onbelangrijk: de installatie produceert op lage druk, tussen de 30 en 50 mbar. Het is daarmee een veilige technologie, zware appendages zijn niet nodig en we de kunnen installatie op deze manier relatief goedkoop houden.’
De cel is niet alleen zeer efficiënt, maar ook duurzaam, stelt de Fries. ‘Wij hebben in de testfase met onze waterstofcel al 80.000 kW/h gemaakt, in de praktijk goed voor pakweg vijf jaar gebruik in een gebouwinstallatie. Onze cellen vertonen geen enkele slijtage, ook niet wanneer er flink vermogen op wordt gezet, terwijl andere cellen op de markt na een paar maanden het laten afweten.’
Aanvullingen
Dit jaar nog levert Tieluk de eerste installaties. Het gaat daarbij volgens Lukkes om aanvullingen op de bestaande techniek. ‘Wij plaatsen in de technische ruimten naast de verwarmingsketels een nieuwe unit. Daarmee produceren we vraaggestuurd waterstof dat direct wordt verstookt door de ketels in onze units. De oude installatie kan in extreme gevallen bijspringen en als back-up dienen.’
Lukkes ziet naast verwarmingsinstallaties volop mogelijkheden liggen voor toepassing van de waterstofcellen in wkk-centrales. Ook een efficiënte waterstofproductieplant voor bijvoorbeeld tankstations komt nu ineens dichtbij. Met het terugschroeven van de aardgaswinning kan de aardgasinfrastructuur worden gebruikt voor opslag. De power-to gas technologie van Tieluk kan behalve in vraaggestuurde installaties uiteraard ook goed worden ingezet voor energieopslag in bijvoorbeeld het Nederlandse aardgasnet. Het is mede om die reden dat Gasunie de ontwikkelingen bij Tieluk zeer nauw volgt.