De huidige all electric woningen besparen geen CO2 afgezien van reductie door bijvoorbeeld isolatie. Bovendien is het niet mogelijk om dit grootschalig voor zeven miljoen huishoudens in te richten, omdat het elektriciteitsnetwerk dan wordt overbelast. Het doel moet niet zijn all electric en stoppen met gas zijn, maar schone energie zonder CO2-uitstoot tegen de laagste maatschappelijke kosten.
‘Het onlangs gesloten verdrag zegt eigenlijk dat Nederland van aardgas en haar gasinfrastructuur af wil,’ zegt Bijkerk. ‘Maar het elektriciteitsnetwerk biedt onvoldoende capaciteit voor de all electric benadering. Het moet verzwaard en dat kost de burger een vermogen. Daarnaast kan het elektriciteitsnetwerk niet grootschalig als buffer dienen zoals nu in de all electric benadering wordt verondersteld. Er kan namelijk geen energie worden opgeslagen in het elektriciteitsnetwerk.’
Niet gasvrij maar CO2-vrij
Wat er bij all electric volgens Bijkerk feitelijk gebeurt, is dat 20 procent van de pv-stroom naar de warmtepomp geleid, de overige 80 procent naar het elektriciteitsnet. De elektriciteit die vervolgens weer uit het net wordt gehaald, zorgt voor een aanzienlijke CO2-uitstoot aangezien dit hoofdzakelijk wordt geproduceerd door vervuilende kolencentrales. Een NOM-woning op all electric blijkt onderaan de streep géén CO2-uitstoot te reduceren.
De doelstelling dient niet gasvrij maar CO2-vrij tegen de laagst maatschappelijke kosten te zijn, stelt Bijkerk. ‘De doelstelling voor eind 2050 is nul CO2-uitstoot in de gebouwde omgeving. Maar in 2050 staat 90 procent van de huidige woningen er nog. Hoe kan je die bestaande woningen niet op jaarbasis maar continu naar een uitstoot van CO2-nul brengen?’ Bijkerk geeft zelf het antwoord: Door te kijken naar de energiedragers en slim vraag en aanbod op elkaar af te stemmen. In de zomer is veel duurzame energie beschikbaar, maar de vraag naar energie is juist groter in de winter. ‘Er is techniek nodig die naast de pv-panelen ook stroom opwekt wanneer de gebruiker die écht nodig heeft. Dit is mogelijk met micro-wkk, pv-panelen en eventueel een kleine accu voor het opvangen van pieken en dalen gedurende de dag. Met toepassing van de accu wordt de belasting van het elektriciteitsnet voor 80 procent teruggebracht. ‘Geen elektriciteit uit het net betekent ook geen CO2-productie. Door de micro-wkk op groen gas te stoken wordt ook hier uitstoot vermeden. Het gas wordt dus kunstmatig uit zon, wind en biomassa gemaakt en is feitelijk een vorm van opgeslagen duurzame energie. Zo ontstaat een concept dat daadwerkelijk de volledige CO2-uitstoot kan voorkomen.’
Gasinfrastructuur is al betaald
Deze techniek wordt inmiddels al getest. Bij deze veldtest wordt een installatie bestaande uit een micro-wkk gecombineerd met pv-panelen en een kleine accu. Wanneer een woning continu op nul elektriciteit gezet kan worden, vraagt dit geen extra capaciteit van het elektriciteitsnet. Sterker nog, er wordt capaciteit vrijgemaakt. Bijkerk: ‘Voorwaarde is wel dat schone bronnen (biogas, wind, zon) voor de productie van schoon (niet fossiel) gas worden gebruikt. Op deze manier blijft de huidige gasinfrastructuur, die reeds betaald is, financieel renderen en is er geen verzwaring van de elektriciteitsinfrastructuur nodig. Zo wordt maximale CO2-reductie bereikt tegen de laagste maatschappelijke kosten.’
