Hoe zit het met de privacy bij een slimme meter?

Erik op 10 december 2014 | 4 minuten leestijd
In het kader van spaarzamer omgaan met fossiele brandstoffen en de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, krijgt iedereen in Nederland tussen nu en 2020 een slimme meter. De slimme meter geeft zowel consumenten als netbeheerders inzicht in het energieverbruik. Maar hoe zit het eigenlijk met de privacy?

Er zijn al zo’n 600.000 Nederlandse huishoudens met een slimme meter. Zo’n slimme meter geeft inzicht in het energieverbruik. Voor consumenten betekent dat dat ze zich bewust worden van hun verbruik, zodat ze niet voor nare verrassingen komen te staan bij de eindafrekening én stappen kunnen zetten om hun verbruik (en de bijbehorende kosten) te minimaliseren. Voor de netbeheerders en energieleveranciers geven de gegevens aan hoe ze energievraag en -aanbod beter op elkaar kunnen afstemmen, zodat ons energienet efficiënter gebruikt kan worden.

In een eerder artikel werd reeds gemeld dat een slimme meter niet geheel zonder nadelen is. Zo is de slimme meter (nog) niet altijd in staat om ‘terug te tellen’ en zo inzichtelijk te maken wat er bijvoorbeeld aan zonne-energie wordt terug geleverd aan het netwerk, zodat er gesaldeerd kan worden. Ook ligt er bij de netbeheerders een grote verantwoordelijkheid om de software van de slimme meter adequaat te beveiligen, bijvoorbeeld tegen hacken, en om op een zorgvuldige manier om te gaan met de gegevens die door een slimme meter geregistreerd worden. Hiervoor zijn privacy richtlijnen opgesteld, waaraan netbeheerders en energieleveranciers zich moeten houden.

Energieverbruik aflezen

Met een digitale energiemeter kan het energieverbruik op afstand uitgelezen worden. Dit betekent dat consumenten zelf geen meterstanden meer moeten doorgeven of dat er een meteropnemer moet langskomen.

Omwille van de bescherming van de privacy mogen netbeheerders en leveranciers de verbruiksgegevens alleen in bijzondere gevallen uitlezen en gebruiken. Met name 1 keer per jaar voor de jaarnota, 6 keer per jaar voor de tweemaandelijkse overzichten en bij een verhuizing of overstap van energieleverancier. Dit mag ook als het noodzakelijk is voor het beheer van het energienet of in situaties dat de consument er zelf toestemming voor heeft gegeven. Door deze beperkingen is het niet mogelijk om het leefpatroon van een huishouden gedetailleerd in kaart te brengen, noch om te zien hoeveel apparaten er in huis zijn of wanneer een gezin op vakantie is.

Voorts zijn energieleveranciers en netbeheerders verplicht om de uitgelezen data en de privacy van de gebruikers te beschermen. Er zijn door de overheid wettelijke veiligheidseisen aan slimme meters gesteld en het College Bescherming Persoonsgegevens ziet toe dat er met de gegevens wordt omgegaan conform de richtlijnen in de Wet Bescherming Persoonsgegevens. Dit betekent onder meer dat de gegevensopslag niet tot een persoon of adres te herleiden mag zijn. Daarnaast worden de energiebedrijven verplicht om hun netten en dataverkeer met de nieuwste technieken te beveiligen. Tenslotte is er nog de Autoriteit Consument en Markt, die toeziet op de omgangsregels tussen energiebedrijven en hun klanten inzake de gegevensverwerking.

Besparen op energie?

Een slimme meter bespaart niet op energie; dat moeten consumenten nog altijd zelf doen. Er worden echter wel al nieuwe apparaten en apps aangeboden die helpen bij het managen van het energieverbruik. Denk aan ‘slimme thermostaten’; als deze met de slimme meter via de P1-poort in contact staan, kunnen huishoudens real time zien hoe ze hun verbruik kunnen beïnvloeden. De thermostaat een graadje lager zetten? De televisie aan of uit? Door middel van dergelijke slimme ‘verbruiksmanagers’ wordt energie besparen een flink stuk makkelijker. Maar ook hierbij geldt weer dat deze gegevens goed beschermd moeten worden in functie van de privacy.

Gerelateerde artikelen