Uit onderzoek naar koolmonoxideongevallen blijkt dat die vaak veroorzaakt worden door lekkende gemeenschappelijk rookgasafvoeren of verkeerd aangesloten ketels in boven elkaar gelegen woningen. Hierdoor komen rookgassen en mogelijk ook koolmonoxide vrij.
Rookgasafvoeren zijn vaak weggewerkt. Bewoners zijn zich daardoor niet bewust van de aanwezigheid van rookgasafvoeren, laat staan van de staat van onderhoud en eventuele risico’s op koolmonoxideongevallen. Om bewoners bewust te maken van dit probleem heeft de Rijksoverheid infoblad opgesteld. Voor VvE-beheerders is een uitgebreidere handreiking beschikbaar.
De eigenaar-bewoner is zelf verantwoordelijk de eigen cv-ketel. De RGA is veelal gemeenschappelijk eigendom van de VvE. Maar de eigenaar-bewoner (en tevens lid van een VvE) kan er wel voor zorgen dat de eigen cv-ketel in orde is en correct is aangesloten op het rookgasafvoersysteem. In dat geval is het wel zaak dat de eigenaar voor de montage van de ketel een vakbekwaam (erkend) installateur in de arm neemt. In de praktijk wil het nog wel eens voorkomen dat installatiebedrijven de eigenaar van het appartement erop wijst dat er ook aanpassingen aan de RGA nodig zijn waardoor de installatiekosten oplopen. Niet zelden gaat opdracht in die gevallen naar een klusser die wel bereid is de ketel aan te sluiten op de bestaande RGA.
VvE mobiliseren
In een apart Infoblad wijst de publicatie van de Rijksoverheid op de verantwoordelijk die ook de eigenaar-bewoner heeft. Zij kunnen medebewoners mobiliseren om het mogelijke probleem met de gemeenschappelijke rookgasafvoer serieus te nemen en zo nodig te verbeteren. Ook zou het goed zijn als zij de handreiking ‘De veiligheid van collectieve rookgasafvoeren in woongebouwen’ onder de aandacht van het VvE-bestuur brengen. Om grip te krijgen op de situatie en het risico op koolmonoxidevergiftiging te voorkomen, zou de VvE een actieplan moeten uitvoeren dat bestaat uit vijf onderdelen.
- Onderzoek en inventarisatie van risico’s
- Acute risico’s op korte termijn verhelpen
- Opstellen van een langetermijnvisie en uitvoeringsplan
- Reserveer benodigde middelen
- Plan periodiek onderhoud en vervanging
Door de vele varianten die zich voor kunnen doen en omdat installatieonderdelen vaak zijn weggewerkt of omkast, is de inzet van experts noodzakelijk. Want er kan nogal wat misgaan. Zo kunnen bouwkundige rookgasafvoerkanalen door veroudering gaan lekken. Daardoor kan de onderdruk in de kanalen teruglopen, waardoor openverbrandingstoestellen hun rookgassen onvoldoende kunnen afvoeren en de rookgassen in de woning terecht kunnen komen. Lekken van een bouwkundig kanaal zijn te herstellen door het kanaal aan de binnenzijde te bekleden. Hiervoor zijn speciale technieken ontwikkeld waarmee de bekleding vanaf het dak kan worden aangebracht. Een alternatief is het aanbrengen van een al dan niet flexibele buis in het kanaal, waarbij het verbrandings- toestel rechtstreeks op de buis wordt aangesloten.
Dunwandige metalen afvoeren
Problemen ontstaan er onder meer ook als een niet-condenserende ketel wordt vervangen door een condenserende HR-ketel. In het verleden zijn dunwandige metalen afvoerkanalen veelvuldig toegepast. Het condenswater uit de rookgassen kan de dunwandige buizen snel aantasten. Ook wanneer de afvoerbuizen (gedeeltelijk)horizontaal zijn gemonteerd, waardoor het condensaat in het kanaal blijft staan, kan er eerder corrosie plaatsvinden.
Tekst: Mari van Lieshout