In Utrecht hebben kennisinstellingen, bedrijven, de gemeente en de provincie de handen ineen geslagen om op een wereldwijd unieke manier de prestaties van warmte- en koudeopslagsystemen te verbeteren. Een ondergronds en driedimensionaal glasvezelnetwerk meet door de seizoenen heen de temperaturen in de bodem. Hiermee zal voor het eerst duidelijk worden hoe bij WKO-systemen de energiebalans in de bodem zich in de tijd ontwikkelt en hoe het bodemenergiepotentieel per gebied optimaal kan worden benut.
De bodemmonitoring vindt plaats op het Kantorenpark Rijnsweerd, het Utrecht Science Park, in het stationsgebied Utrecht CS, Eindhoven Strijp S en Delft. Om dit mogelijk te maken heeft het Utrecht Sustainability Institute het onderzoeksproject FOME-BES opgezet (Fibre Optic Monitoring van de ondergrondse Energiebalans van BodemEnergieSystemen). Dit project bundelt kennis van Utrechtse onderzoekers van Deltares en de Universiteit Utrecht en koppelt deze aan duurzaamheidsopgaven in de regio Utrecht. Zo streeft de gemeente Utrecht naar een energieneutrale stad in 2030 en daar kunnen goed functionerende WKO’s een grote bijdrage aan leveren.
Doorbraaktechnologie
Een veelbelovend project, volgens algemeen projectleider Arno Peekel van Royal HaskoningDHV: “De kennis die we nu gaan verzamelen met deze ondergrondse bodemmonitoring met glasvezel, levert belangrijke mogelijkheden voor WKO-toepassingen.”
Peekel spreekt van een doorbraaktechnologie: “Tot op heden wordt gewerkt met simulatiemodellen, maar die geven geen werkelijk zicht op in hoeverre warmte- en koudebronnen elkaar beïnvloeden en wat hun onderlinge afstand zou moeten zijn. Met FOME-BES kunnen we per meter meten en ontstaat bovengronds letterlijk een 3D-beeld van hoe de energiebalans zich ondergronds ontwikkelt. Het geeft ons ook een gedetailleerder beeld van waar beheer van de ondergrondse bronnen dient plaats te vinden. Over een jaar kunnen we meer zeggen als we de metingen van de warmte- en koudeopslag in de zomer en de winter naast elkaar hebben gelegd.”
Bijdrage aan Energieakkoord
Het efficiënte gebruik van WKO-systemen moet helpen de ambities te realiseren die zijn vastgelegd in het landelijke Energieakkoord. Peekel: “Deze technologie draagt bij aan een volledige en duurzame benutting van het bodemenergiepotentieel. Het maakt op korte én op lange termijn verantwoorde WKO-toepassingen mogelijk. En dat is belangrijk, want er moet nog veel gebeuren om ons stedelijke gebied en de bestaande bouw te verduurzamen.”
