‘Het Klimaatakkoord creëert een bloeiende economie, met volop klimaatbanen. Extra inzet is nodig voor (technische) opleidingen, werving en bij- en omscholing. Zo kunnen we de transitie uitvoeren en de werkgelegenheidskansen grijpen. Het is ook belangrijk om werknemers in de fossiele sector een goede toekomst te bieden,’ zegt Olof van der Gaag, directeur Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE). De NVDE gaf ECN (part of TNO) opdracht voor het rapport ‘Verkenning werkgelegenheidseffecten van klimaatmaatregelen.’
Volgens onderzoeksorganisatie TNO/ECN leiden klimaatplannen, zoals opgesteld afgelopen zomer door de Klimaattafels, tot extra werkgelegenheid in Nederland. Voor elke ‘fossiele baan’, komen er meerdere banen in de duurzame energiesector terug. Wel hanteren de onderzoekers een onzekerheidsmarge van 30 procent, omdat van sommige plannen nog onduidelijk is hoe ze concreet uitgewerkt worden.
In 2030 hebben de klimaatmaatregelen een duidelijk positief effect op de werkgelegenheid, stelt TNO/ECN in het onderzoek. De onderzoekers schatten dat de plannen leiden tot 39.000 tot 72.000 FTE’s. Het grootste gedeelte daarvan komt door extra investeringen, in totaal 42.000 tot 78.000 FTE’s in 2030. De investeringen leiden ook tot werk voor bediening en onderhoud, namelijk 3.000 tot 5.600 FTE’s.
Vooral werk in projectontwikkeling
De meeste klimaatbanen zitten in de projectontwikkeling, bijvoorbeeld van duurzame energie en energie-infrastructuur; in de bouw en installatie, bijvoorbeeld voor aardgasvrije gebouwde omgeving; en voor de levering van materiaal en aanvullende diensten voor de energietransitie, ook in mobiliteit. Daarnaast ontstaat er werk voor bediening en onderhoud, maar valt er ook werk weg bij de fossiele energievoorziening.
Maar er zullen ook 6.000 tot 11.000 banen verloren gaan. Het verlies aan werkgelegenheid in de fossiele energiesector (met name de olie- en kolenketen). Naast een totaaloverzicht, heeft de onderzoekorganisatie ook gekeken wat het werkgelegenheidseffect van verschillende ketens binnen de duurzame energiebranche. Bijvoorbeeld, wat het effect van investeringen in warmtenetten of bijvoorbeeld duurzame mobiliteit is. In de installatiesector en de grond- weg- en waterbouw, verwacht TNO/ECN de grootste toename van het aantal banen.
Warmtepompinstallateurs
De vraag naar installateurs van warmtepompen neemt tot 2030 naar verwachting met 16 procent toe, aldus TNO/ECN. Volgens Techniek Nederland, de branchevereniging van installateurs, gaat het om 24.000 nieuwe banen. Voorzitter Doekle Terpstra van ondernemersorganisatie Techniek Nederland: ‘We hebben véél meer technici nodig met green skills. Die kunnen we alleen opleiden als er meer aandacht en geld komt voor het technisch beroepsonderwijs. Wij bieden mensen die hun baan kwijtraken graag een nieuwe start in de groene, duurzame economie. Als je de overstap maakt naar de technische sector, levert je dat gegarandeerd werk op. Met een vast contract, géén flexbaan.’
Het ontwerp-Klimaatakkoord werd in december gepubliceerd. De doorrekeningen daarvan werden afgelopen woensdag gepubliceerd als ook een aantal Klimaatmaatregelen die het kabinet gaat invoeren, zoals een CO2-heffing. De recente klimaatplannen en doorrekeningen zijn door TNO/ECN dus niet meegenomen. De onderzoeksorganisatie heeft zich verder gebaseerd op de energie- en CO2-prijzen uit de Nationale Energieverkenning 2017 van het Planbureau voor de Leefomgeving.