De ondertekening van de overeenkomst vond plaats in een van de eerste 55 rijtjeswoningen uit de jaren 70 in Heerhugowaard die in het kader van ‘nul-op-de-meter’ volledig zijn gerenoveerd. Bouwonderneming BAM zette als het ware een nieuw huis over de oude woning heen. Aan de buitenkant van de woning zijn nieuwe slimme gevel- en dakmodules met zonnepanelen geplaatst. De woningen kunnen na de ‘extreme make-over’ zeker weer 50 jaar mee.
Het businessmodel is innovatief: huurders betalen hun energiekosten aan hun corporatie, corporaties investeren dat geld vervolgens in renovatie en bouwers leveren duurzaam gerenoveerde woningen af, gegarandeerd zonder energiekosten (=nul-op-de-meter). En dat is weer goed voor de werkgelegenheid. De randvoorwaarde voor dit concept, de heffing van een Energie Prestatie Vergoeding door de corporatie, is inmiddels vastgelegd in een wetsvoorstel.
Energiesprong
Jasper van den Munckhof, manager Energiesprong: “Energiesprong is een innovatieprogramma dat tot eind 2015 wordt uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. De Stroomversnelling Huur- en Koopwoningen heeft als doel om tot 2050 4,5 miljoen naoorlogse huur- en koopwoningen energieneutraal te maken. In totaal zijn inmiddels verspreid door het land zo’n twintig verschillende prototypes van woningen ontwikkeld en de eerste wijken zijn gerenoveerd. De kenniskloof is groot en er valt nog veel van elkaar te leren. Ik juich het initiatief van de KennisPartnerCoalitie Energiesprong daarom van harte toe. Het is een relatief brede coalitie met een groot maatschappelijk draagvlak. De coalitie zal er zeker aan bijdragen dat nul-op-de-meter woningen en gebouwen uiteindelijk mainstream wordt.”
Kennisdeling
Adrie van Duijne, directeur Stichting KIEN: “Wij nemen het estafettestokje van Energiesprong over voor zover het de kennisdeling betreft. De KennisPartnerCoalitie Energiesprong werpt zich nu op als partner om de beschikbare kennis en ervaring te ontsluiten en daarmee te zorgen voor een opschaling van de in gang gezette energietransitie. Onze aanpak is er op gericht koplopers te ontzorgen in hun zoektocht naar relevante en bruikbare kennis en concepten. De KennisPartnerCoalitie Energiesprong biedt het ideale platform om de op landelijk niveau ontwikkelde concepten concreet te vertalen naar regionale initiatieven. We willen een platform bieden waar opdrachtgevers, ondernemers, overheden, opleiders en onderzoekers, de 5 O’s, elkaar kunnen vinden.”
Kennishub
Anouk de Hoog, accountmanager bij BOB Opleiding, Training en Advies: “Als opleidings- en kennisinstituut voor het hoger kader hebben wij ons bij de KennisPartnerCoaltitie Energiesprong aangesloten omdat het initiatief past binnen onze missie om de kennis binnen de bouwsector zoveel mogelijk te verbreden en te verdiepen. De coalitie speelt perfect in op de huidige tijdgeest. Thema’s als energiebesparing en duurzaamheid, als onderdeel van de circulaire economie, spreken steeds meer mensen aan. Wij zijn graag bereid onze kennis over bijvoorbeeld aanbesteden, ontwerpen en duurzaamheidscriteria met alle stakeholders te delen. Energielinq, de kennishub van Energiesprong op basis van open source, speelt bij deze kennisoverdracht een belangrijke rol.”
Bewustwording van de bewoners
Mieke Oostra, lector Innovatieve technologie in de bouw bij het Kenniscentrum Leefomgeving van Saxion, benadrukt dat er geen vacuüm mag ontstaan als het innovatieprogramma Energiesprong eindigt. “Het zou doodzonde zijn als we de kennis over energieneutrale woningen laten wegvloeien. Daarom hebben we nu de KennisPartnerCoalitie Energiesprong opgericht. Stichting KIEN vervult een voortreffelijke rol als aanjager. De mindset van de logistieke partners in de bouwketen moet drastisch veranderen. E-installateurs, glaszetters en isolatiebedrijven denken allemaal nog in termen van hun eigen producten en processen, zonder de gevolgen voor de totale logistieke bouwketen te overzien. Het klantbelang moet centraal komen te staan. De angst voor hevige concurrentie is ongegrond. Het marktpotentieel voor duurzaam renoveren is zo groot dat door gezamenlijk optrekken juist een grotere koek valt te verdelen. Het begint echter met bewustwording bij de bewoners. Het tv-programma Ons Huis Verdient Het op RTL4 draagt hier aan bij.”
Nul-op-de-meter verkopen
Christa Wouda, directeur-eigenaar van Duurzaam Integraal Opleiden: “Mensen houden niet van verandering, zo is mijn ervaring als organisatieadviseur én ondernemer. De techniek is allang geen bottleneck meer bij het vormgeven van nul-energie omgevingen. Hoewel de huur- en koopmarkt een verschillende dynamiek kennen is het principe van nul-op-de-meter universeel. Innovatieve concepten worden door wetenschappers vaak vanuit de ivoren toren bedacht. De aansluiting met de marktvraag ontbreekt. Het verkopen van het concept van nul-op-de-meter is namelijk heel iets anders dan een iPhone verkopen. Het beslissingsproces van individuele bewoners is complex. Waar hebben ze nu écht behoefte aan? We moeten veel beter inspelen op de werkelijke marktbehoeften. Daar ligt een schone taak voor de KennisPartnerCoalitie Energiesprong. Ik geloof heilig in co-creatie, vandaar dat ik contact heb gezocht met relevante marktpartijen waarmee we nu aan de slag gaan.”
Energiewerkplaats
Andrew Koster, operationeel directeur bij SBRCURnet: “Terwijl Stichting KIEN druk bezig was met de ontwikkeling van het concept van de Innovatiereizen, richtte SBRCURnet de Energiewerkplaats op. Het is een klein wereldje, dus vroeg of laat zouden we elkaar tegenkomen en dat gebeurde dan ook. De Energiewerkplaats richt zich op alle uitvoerende MKB-bedrijven die business willen maken van de verduurzaming van de bestaande voorraad woningen en gebouwen en sluit mooi aan op zowel de missie van KIEN als van Energiesprong. Maar hoe ‘verkoop’ je duurzaamheid aan de particulier als er nog geen autonome vraag is? De kersverse KennisPartnerCoalitie Energiesprong moet nu snel op zoek naar ‘de vraag achter de vraag’. Het borgen van kennis is hierbij essentieel. Vanuit het Opleidings- & Ontwikkelingsfonds voor de Bouwnijverheid ontwikkelde SBRCURnet daarom de Kennispartner, een programma waarvan de resultaten in een app worden weergegeven en tal van andere innovatieve bouwprojecten worden beschreven.