Daglicht is niet te onderschatten

Erik op 22 oktober 2021 | 3 minuten leestijd
Sinds 1992 maakt de NEN 2057 onderdeel uit van het Bouwbesluit. Met de rekenmethode wordt de hoeveelheid daglicht in een ruimte bepaald aan de hand van de relatie tussen de daglichtopening en het vloeroppervlak. Voor een standaardgebouw met rechte hoeken voldoet de NEN 2057 wel, maar bij andere maatvoeringen is het lastig. Daarom is er nu een nieuwe Europese norm: de NEN-EN 17037.

De nieuwe methode voor het bepalen van de hoeveelheid daglicht in gebouwen is vastgelegd in NEN-EN 17037 en sluit beter aan bij de hedendaagse rekenprogramma’s van onder andere bouwadviesbureaus en architecten. De norm NEN-EN 17037 kan op ieder soort gebouw kan worden toegepast. Een nieuwe praktijkrichtlijn (ontwerpvisie NPR 4057), legt de methodiek voor het berekenen voor daglicht in gebouwen uit.

Relatie licht en mens

In de nieuwe Europese norm NEN-EN 17037, mede ontwikkeld door de Nederlandse Werkgroep Daglicht van de NEN, staat de relatie licht en mens centraal. Zo wordt er wordt gerekend met daglichtfactoren, uitgedrukt in verlichtingssterkte, om de hoeveelheid daglicht voor ieder punt in een ruimte vast te kunnen stellen. Daarmee is exact aan te geven waar de donkere en lichte plekken in een ruimte zijn en kan al in de ontwerpfase gemakkelijk worden bepaald of een ruimte aan de eisen voldoet. En zo niet, dan zijn in dat stadium aanpassingen nog gemakkelijk te maken. Daglichtfactoren geven inzicht in de daglichtsituatie van (gedeelte van) een ruimte, maar helpt ook om daglicht en kunstlicht optimaal op elkaar af te stemmen. Dat is goed in het kader van duurzaamheid en energiebesparing. Een ander voordeel is dat gebouwen binnen en buiten Nederland makkelijker met elkaar vergelijken kunnen worden. Een groot verschil met de oude norm is dat daarin werd uitgegaan van de hoeveelheid daglicht op vloerniveau. Bij de NEN-EN 17037 is de hoogte van een tafel of bureau (85 cm) het uitgangspunt.

Bioritme

In de afgelopen jaren is steeds meer duidelijk geworden over het effect van daglicht, de intensiteit en de kleur van licht, en de invloed van licht op ons bioritme. In de praktijkrichtlijn wordt de rekenmethode verklaard, maar is ook aandacht voor extra aspecten. Daglicht is essentieel voor de gezondheid en het welbevinden van mensen. Dat welbevinden wordt deels ook beïnvloed door wat mensen buiten kunnen zien: uitzicht of niet, rechtstreeks daglicht of niet. Ook invallend zonlicht telt mee. Zonnewarmte kan aangenaam zijn, maar het kan een ruimte ook te warm maken. En als de zon rechtstreeks op een computerscherm schijnt, geeft dat een vervelende reflectie.

Ministerie

De normcommissie adviseerde het Nederlandse ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties om de NEN-EN 17037 in het Bouwbesluit (of in de nabije toekomst: het Besluit Bouwwerken Leefomgeving) op te nemen. Tot het moment dat dat officieel gebeurd is, geldt de NEN 2057. De nieuwe norm kan al wel gebruikt worden.

Gerelateerde artikelen