CO kan ontstaan door onvolledige verbranding van koolstof, fossiele brandstoffen of andere brandbare koolstofverbindingen. CO is kleurloos, reukloos en giftig. Van het inademen van een kleine hoeveelheid kun je hoofdpijn krijgen en misselijk worden. Het inademen van een grote hoeveelheid kan dodelijk zijn.
Dat koolmonoxidevergiftiging alleen voor zou kunnen komen bij open toestellen is niet waar. Bij de helft van alle incidenten is sprake van een moderne en periodiek geïnspecteerde cv-ketel. Elke cv-ketel stoot een minimale hoeveelheid CO uit die als het goed is door de rookgasafvoer naar buiten verdwijnt. Als die rookgasafvoer niet deugdelijk is gemonteerd, of is beschadigd, kan het zijn dat de CO in huis terecht komt.
De mens kan CO niet signaleren, maar een koolmonoxidemelder gelukkig wel. Een goede koolmonoxidemelder kan levens redden. Maar, wat is een goede CO-melder?
Europese Norm
Het is belangrijk om een koolmonoxidemelder te kiezen die voldoet aan de Europese eisen. Deze eisen zijn vastgelegd in een Europese Norm EN 50291-1. De norm legt regels vast omtrent het ontwerp en de wijze van fabricage, maar bepaalt ook hoe markeringen moeten zijn aangebracht, zowel op de verpakking als op de melder zelf. Ook zijn er regels vastgelegd over de instructies in de handleiding, de manier van monteren en de gebruikersinformatie met bijbehorende waarschuwingen.
Test CO-melders
De vermelding dat het product voldoet aan de EN 50291 norm garandeert dat al die punten in orde zijn. Het is cruciaal om daarop te letten, want niet alle CO-melders die in Nederland verkocht worden, voldoen automatisch aan de norm. Er zijn dus slecht functionerende koolmonoxidemelders te koop. De Nederlandse Voedsel & Waren Autoriteit (NVWA) waarschuwde kort geleden tegen een aantal CO-melders en brancheorganisatie Council of Gas Detection and Environmental Monitoring (CoGDEM) sloot zich daarbij aan. De Consumentenbond testte onlangs een flink aantal koolmonoxidemelders. Sommige voldeden niet helemaal aan de norm, andere werden ronduit onveilig bevonden. Twaalf exemplaren kwamen goed uit de test. De vijf goedkoopste daarvan zijn:·
- Alecto COA-26
- Kidde (Ajax) 5CO
- Sensotec (Firehawk) CO7B
- Ei 207 (van importeur Hemmink)
- Fire Angel CO-9B-BNLT
Zo’n test vindt plaats in een laboratorium. In die ruimte wordt een bepaalde concentratie CO geblazen. De melder moet dan binnen een vastgestelde tijdseenheid alarm slaan. Het is niet de bedoeling dat een melder bij een zeer lage hoeveelheid CO alarmeert. Als een melder te snel alarm slaat (wat dan eigenlijk loos alarm is) schakelen de meeste mensen de melder uit. Dat is natuurlijk niet wenselijk. Er wordt gedurende drie maanden getest. Om een EN50921 certificaat te krijgen, moet een CO-melder niet alleen goed werken maar ook van goede instructies voorzien zijn. In die handleiding moet staan hoe en waar je de melder moet ophangen, hoe hij werkt en hoe lang hij meegaat. Niet verplicht, maar wel erg handig is dat een CO-melder een signaal geeft als de batterij leegraakt.