Het rapport geeft inzicht in de verwachte ontwikkelingen op het gebied van gelijkspanning (DC) in Nederland en wordt op 15 juni gepresenteerd op het ‘Gelijkspanningscongres Groot Gelijk’.
Elektriciteitsnetwerken zijn aangelegd volgens een wereldwijde standaard: wisselspanning (AC). Tegenwoordig werken echter steeds meer apparaten echter op gelijkspanning (DC). Computers, televisies, ledlampen, bijna elk elektrisch apparaat werkt intern op gelijkstroom. Datacenters zijn pure elektronica en lopen daarom vaak voorop in de toepassing van DC.
Goedkoper en efficiënter
De onderzoekers van Berenschot stellen vast dat DC-vermogenselektronica steeds goedkoper en efficiënter wordt. De vooruitgang in vermogenselektronica maakt DC toepasbaar bij steeds grotere vermogens en grotere systemen. Ze zijn wel situatieafhankelijk: DC-microgrids worden interessanter naarmate pv-opwek, opslag en verbruik worden geïntegreerd en het DC-microgrid groter wordt. De energietransitie zal leiden tot een nog groter aandeel van gelijkstroom door grootschalige zonne- en windparken. Door de opkomst van elektrisch vervoer aan de vraagkant zal tevens het gebruik van DC toenemen, verwachten de experts van Berenschot.
De geproduceerde en gevraagde gelijkstroom kan niet rechtstreeks getransporteerd worden via het wisselspanningsnet. De stroom moet eerst worden omgevormd tot wisselstroom, waarna het in veel gevallen (in de apparaten) weer teruggebracht moet worden tot gelijkstroom. Technisch is dat geen probleem, want met omvormers kunnen gelijkstroom en wisselstroom in elkaar worden omgezet. Maar dat kost wel apparatuur, grondstoffen, geld, ruimte en energie. Het zou duurzamer en kostenbesparend kunnen zijn als omvormen niet nodig is en rechtstreeks gebruik kan worden gemaakt van een gelijkstroomnet in zogeheten microgrids.
Specifieke toepassingsgebieden
Berenschot onderzocht zeven specifieke toepassingsgebieden van deze microgrids. Enkele zijn bijvoorbeeld openbare verlichting, glastuinbouw en utiliteitsbouw/woningen met een inpandig DC-net. DC-microgrids bevinden zich wat betreft innovatie in de beginfase. Ondanks het feit dat toepassing en opschaling van DC-microgrids plaatsvindt in een speelveld waarin AC de absolute norm is, de DC-technologie beschikbaar en het zinvol is om de ontwikkeling van DC-microgrids verder te ondersteunen. Zowel rondom het onderbouwen van de maatschappelijke businesscase van DC-microgrids, als door het gericht ondersteunen van de meest kansrijke toepassingsgebieden ervan. Openbare verlichtingsnetten en de glastuinbouw lijken daarbij op korte termijn het meest kansrijk te zijn, schrijven de onderzoekers in hun rapport.
Energieakkoord
DC in openbare verlichtingsnetten (OVL) wordt op kleine schaal al commercieel toegepast. In het Energieakkoord is vastgelegd dat in 2030 vijftig procent energiebesparing in OVL moet zijn bereikt. Ook moet het OVL-net in 2030 voorzien zijn van slim energiemanagement. DC biedt voordelen bij het behalen van deze doelstellingen, doordat het extra energiebesparing kan opleveren, er sprake is van minder omzetting en energieverlies, en doordat slim energiemanagement makkelijker toepasbaar is dan bij AC.