Absorptiekoeling: koelen met restwarmte

In het kader van duurzaamheid en energietransitie is koeling een belangrijk punt. De uitfasering van milieuonvriendelijke koelstoffen is al aan de gang. Afhankelijk van de toepassing en de locatie is absorptiekoeling mogelijk interessant. Bij die vorm van koelen wordt gebruik gemaakt van restwarmte: heel duurzaam dus.

Absorptiekoeling is een goede oplossing voor elke organisatie die aan de ene kant behoefte heeft aan koeling en aan de andere kant beschikt over thermische energie. Door het benutten van (rest)warmte wordt primaire energie uitgespaard en dat vermindert de kosten. Absorptiekoeling heeft een laag elektrisch vermogen. Het is toepasbaar als er restwarmte voorhanden is en als de koelbehoefte gedurende een lange periode ongeveer gelijk is. Als warmtebron is het mogelijk om gebruik te maken van direct gestookte warmtebronnen zoals gas of olie. Maar het is duurzamer om zonne-energie als bron te gebruiken, of restwarmte in de vorm van stoom of heet water uit industriële processen of verbrandingsmotoren. Hoe hoger de temperatuur van de restwarmte is, hoe beter gekoeld kan worden en hoe beter het rendement van een absorptiekoelmachine is.

Chemische wisselwerking

Het grootste voordeel van absorptiekoeling is dat er water als koelmiddel wordt gebruikt. Andere voordelen zijn dat het betrouwbaar, energiezuinig en relatief stil is omdat er geen compressor in de installatie zit. Ook gunstig is dat er veel minder CO2 vrijkomt en dat absorptiekoelmachines geheel (H)CFK of HFK vrij zijn.

Absorptiekoelers zijn leverbaar met verschillende vermogens en koelcapaciteiten. Voor absorptiekoeling is geen compressor nodig. De energiebron is warmte en het koelen komt tot stand door een chemische wisselwerking tussen twee vloeistoffen. Het verdampte koudemiddel kan door twee vloeistoffen geabsorbeerd worden: lithiumbromide of ammoniak. Omdat voor lithiumbromide relatief weinig milieu- en veiligheidsmaatregelen nodig zijn, wordt die vloeistof het vaakst gekozen. Bij koelen onder het vriespunt is ammoniak de enige optie, daarmee kan tot ongeveer – 25 C° gekoeld worden. 

Koelen, vriezen én verwarmen

Absorptiekoeling is te gebruiken voor het koel opslaan van producten. Niet alleen koelen is mogelijk, ook vriezen is een optie en dat gebeurt bijvoorbeeld in de vleesverwerkende industrie. Gebouwen kunnen ook met absorptiekoeling worden gekoeld. Verder wordt de techniek veel toegepast in industriële processen, bijvoorbeeld bij het afvoeren van overtollige warmte. Neem een koeltoren: als daar restwarmte van een te hoge temperatuur in blijft, beïnvloedt dat de prestatie negatief. Zo’n ongewenst hoge temperatuur kan met een absorptiekoeler naar beneden worden gebracht. Als de warmte-uitwisseling in de absorptiekoeler efficiënt gebeurt, presteert de machine optimaal. Absorptiekoelers hebben minder onderhoud nodig dan traditionele compressiekoelers. Dat komt omdat er minder bewegende delen in zitten, en dus is er nauwelijks sprake van slijtage. De pompen voor het water en voor de koelvloeistof moeten wel regelmatig gecontroleerd worden. In de loop van de jaren zijn absorptiekoelers sterk verbeterd. Dat betekent dat het rendement tegenwoordig heel goed is, dat de machines kleiner werden, dat pompen nu frequentie gestuurd functioneren, en dat de koelers beter zijn aangepast aan de diverse warmtebronnen. Bovendien zijn er absorptiekoelers die niet alleen kunnen koelen maar ook verwarmen, en dat zelfs op het zelfde moment. Redenen genoeg dus om absorptiekoeling op een veel grotere schaal in te zetten. Koelen met restwarmte is energiezuinig en zorgt dat er minder warmte verloren gaat.

Gerelateerde artikelen