Binnen het grote geheel van elektrotechniek is de transformator misschien maar een klein onderdeel. Maar wel een onmisbaar onderdeel! Een transformator zorgt ervoor dat elektrisch vermogen bij elke gewenste spanning en met een minimaal verlies getransporteerd kan worden. Sinds de transformator in de 19e eeuw werd uitgevonden, is hij niet meer weg te denken uit onze elektriciteitsvoorziening.
Ontwikkelingen
De manier waarop we energie opwekken en verbruiken, is de laatste jaren sterk aan het veranderen. Dat heeft consequenties voor de transformator: er zijn veel ontwikkelingen gaande, onder andere om ze veiliger, efficiënter, slimmer en duurzamer te maken.
Op de jaarlijkse Transformatordag komen al die ontwikkelingen aan bod. De dag is bedoeld voor gebruikers, beheerders, serviceproviders, fabrikanten van transformatoren en meet/monitoring tools, onderzoeksinstellingen en consultants uit Nederland en België en vindt plaats op 19 september 2019 in Doorwerth.
_1568791596.jpg)
Het programma
We lichten een vijftal onderdelen uit het volle programma:
Inspecteren
Wanneer een transformator een defect vertoont waarvan de oorzaak niet met externe inspecties of metingen achterhaald kan worden, kan een interne inspectie uitkomst bieden. Maar dat heeft wel wat voeten in de aarde. De olie moet eerst verwijderd worden, een dure en ingewikkelde operatie, die met zorg moet worden uitgevoerd om geen verontreinigingen te introduceren en bovendien niet zonder gevaar is voor degene die de inspectie uitvoert. Geen wonder dus dat men op zoek ging naar een manier die sneller en gemakkelijk is. Die snelle manier is er nu in de vorm van een inspectie-robot. De op afstand bestuurbare TXplore™ ‘onderzeeër’ maakt het mogelijk om een visuele inspectie van het binnenste van de transformator te doen. Een deskundige kan de beelden die de robot ter plaatse maakt analyseren en bepalen welke actie nodig is. Deze presentatie wordt geïllustreerd met een aantal aansprekende robotbeelden.
Beoordelen
Er zijn verschillende methodieken om Transformer Assessment Indices (TAIs) te bepalen. Deze indices of indicatoren stellen de asset manager in staat om transformatoren te beoordelen en te ranken op basis van conditie, met als doel om vast te stellen met welke urgentie transformatoren aandacht of interventie nodig hebben. De verschillende methoden – allemaal met hun voor- en nadelen – worden besproken, en ook komt aan de orde hoe de resultaten te consolideren en in praktijk toe te passen zijn. De presentatie besteedt daarbij aandacht aan een dit jaar gepubliceerde CIGRÉ brochure.
Faalmechanismen
Een ander programmaonderdeel is de presentatie van de belangrijkste bevindingen uit het CIGRÉ rapport Transformer Bushing Reliability. Dit rapport brengt de faalmechanismen van transformatordoorvoeren (bushings) in kaart en beschrijft welke analyse- en monitoringstechnieken er beschikbaar zijn.
Duurzaamheid
Duurzaamheid is overal een hot item. Alliander nam het onderwerp onlangs bij een aantal aanbestedingen op in de beoordelingscriteria, met punten zoals materiaal paspoort, netverliezen, CO2 footprint en de ambities van leveranciers. Tijdens een presentatie legt Alliander uit hoe deze criteria in het inkoopproces zijn verwerkt, hoe de aanbesteding uitpakte, en hoe het bedrijf verder wil met dit onderwerp.
Geluid
Vermogenstransformatoren moeten voldoen aan een aantal klant-specifieke eisen. Het gaat daarbij om elektromagnetische, thermische en mechanische eisen, maar steeds vaker ook om strenge geluidstechnische eisen. Het is belangrijk dat een transformator een zo laag mogelijke impact heeft op het woongenot van de omwonenden. In een bijdrage over geluidsproductie en geluidsbeheersing van vermogenstransformatoren zal Royal SMIT Transformers ingaan op de verschillende facetten ervan.
Naast deze onderwerpen wordt aandacht besteed aan onder meer normen voor transformatorolie en meet- en diagnosetechnieken. Ook is er een Marktplaats waar bedrijven hun producten en ontwikkelingen kunnen presenteren.
Het programma en meer informatie is te vinden op: www.dnvgl.com/transformatordag
