De allereerste GvO (toen nog groencertificaat genoemd) werd op 17 juli 2001 overhandigd aan Nuon (tegenwoordig Vattenfall) voor zijn Windpark Eemmeerdijk. Groencertificaten werden gebruikt door leveranciers van elektriciteit om in aanmerking te komen voor een verlaagd energiebelastingtarief. In 2004 verving de GvO het groencertificaat en werd internationale handel in gestandaardiseerde stroom-GvO’s mogelijk. Sindsdien moeten leveranciers hun afnemers informeren over de herkomst van de geleverde elektriciteit via een zogeheten stroometiket. Sinds vorig jaar is het in Nederland verplicht om de herkomst van alle (dus ook grijze) elektriciteit in het stroometiket aan te tonen met behulp van GvO’s. CertiQ, dochteronderneming van hoogspanningsnetbeheerder TenneT, certificeert elektriciteit en duurzame warmte.
Voor het certificeren van hernieuwbaar gas werd in 2009 Vertogas opgericht (dochteronderneming van Gasunie). Tot dan bestond in Nederland nog geen landelijk certificatensysteem voor groen gas. In 2015 kreeg Vertogas ook het wettelijk mandaat van het Ministerie van EZK om groen gas GvO’s uit te geven. Vanaf 2022 wordt Vertogas ook verantwoordelijk voor het uitgeven van GvO’s voor groene waterstof. Zo krijgen alle energiedragers een soort “energiepaspoort”.
Belang van Europese harmonisering:
Roelf Tiktak, directeur Vertogas: “De ontwikkeling van certificering wordt steeds uitgebreider. Vertogas en CertiQ werken toe naar certificering van conversietechnieken, zodat we bijvoorbeeld de herkomst van groene waterstof kunnen aantonen.” Maar de energietransitie gaat verder dan de landsgrenzen van Nederland. Ilona Bruens, manager van CertiQ: “De toekomstige energienetwerken zullen meer en meer gekoppeld worden voor balancering van de energiebehoefte en daarin zullen elektriciteit en gas elkaar ondersteunen. Daarom zetten CertiQ en Vertogas zich met Europese partners en betrokken partijen in om de certificering van gas, elektriciteit en warmte op Europese schaal te standaardiseren en te harmoniseren. Door standaardisering maken we de herkomst van onze energie op Europese schaal echt transparant.”
Hoe werken Garanties van Oorsprong?
Een Garantie van Oorsprong is een digitaal document waarop staat waar, wanneer en uit welke bron de energie is opgewekt. Elke megawattuur (MWh) aan duurzaam gas, elektriciteit of warmte is daarbij goed voor één GvO. De GvO’s worden aangevraagd door de producent van de groene energie, en vervolgens verkocht aan een handelaar. De handelaar kan de GvO’s verkopen op de Nederlandse en Europese markt, bijvoorbeeld aan energieleveranciers.
Hier zijn strenge regels aan verbonden. Als een leverancier groene energie levert moet deze voor iedere MWh aan geleverde energie één GvO afboeken. Deze kunnen daarna niet meer gebruikt of verkocht worden. Er wordt dus geen groene stroom, groen gas of warmte verzonnen. Het aantal GvO’s in Nederland en Europa kan nooit hoger zijn dan de werkelijke hoeveelheid duurzaam geproduceerde energie in MWh. De GvO stelt consumenten en bedrijven in staat om een betrouwbare keuze te maken voor groene energie. Zo draagt de GvO bij aan de energietransitie.
