De NVKL projectgroep Onderwijs en Arbeidsmarkt maakt naar aanleiding van de uitkomsten van het rapport een actieplan om de personeels- en instroombehoefte op peil te krijgen. Dat is een van de taken van Brenda Witzier, projectmanager Onderwijs & Arbeidsmarkt voor NVKL. ‘We hebben in 2014/2015 ook al een arbeidsmarktverkenning uitgevoerd, waar dreigende tekorten uit naar voren kwamen. Sinds die tijd hebben we allerlei projecten opgestart om onze bijzondere sector onder de aandacht te brengen. We hebben toolkits en lespakketten voor vmbo’s en mbo’s ontwikkeld en er zijn mooie samenwerkingen ontstaan tussen bedrijven en scholen. Maar een van de conclusies uit het rapport is dat er meer behoefte aan hbo’ers is dan eerder gedacht. Daar moeten we dus ook op inzetten. Er gebeurt echt al een heleboel, maar het is nog niet genoeg. We gaan dus nu volle kracht vooruit naar 2030.’
Nuancering
‘Die 130.000 is natuurlijk een schrikbarend hoog aantal, maar het behoeft wel enige duiding en nuancering. Er is altijd een vervangings- en uitbreidingsvraag vanuit deels een natuurlijk proces, bijvoorbeeld door de vergrijzing. Dat kunnen bedrijven aan zien komen, waardoor ze op tijd kunnen beginnen met werven. Er zijn ook mensen die de branche verlaten. Heel zonde, want dat zijn mensen met een relevante opleiding en werkervaring. We willen meer gaan doen om die mensen te behouden, want dan is er minder instroom nodig.’
Ondersteunen
Als branchevereniging wil de NVKL haar aangesloten leden ondersteunen. Brenda komt bij heel veel van die bedrijven over de vloer en weet waar de knelpunten zitten. ‘Deze branche moet het hebben van zij-instromers; mensen die al in de techniek werkzaam zijn en zich willen specialiseren. Maar er zijn meer sectoren die aan deze mensen trekken. Zo vissen we allemaal in dezelfde vijver. Dat betekent dat we ervoor moeten zorgen dat we eruit springen. Ik quote Einstein graag: als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg. Met andere woorden: probeer eens wat anders. Een voorbeeld: een vmbo in Emmeloord biedt het keuzevak koudetechniek aan in de richting PIE (Produceren, Installeren, Energie). Drie lokale koudetechnische bedrijven verzorgen voor een deel het onderwijs en de praktijkopdracht. Het mbo biedt sinds kort ook het keuzedeel koudetechniek aan, zodat de vmbo’ers het daar vervolgens verder op kunnen pakken. De drie betrokken bedrijven zorgen op hun beurt voor BBL-leerbaanplekken. Met de intentie om deze jongeren na hun BBL-periode in vaste dienst te nemen. Dat is prachtig, toch? Echt een succesverhaal, en daar zijn er meer van.’
Bananen en mobiele telefoons
Jongeren interesseren voor de branche is dus een van de speerpunten. Brenda heeft talloze voorbeelden om de breedte en het bijzondere karakter van de koudebranche te illustreren. ‘Als ik in een klas ben, ligt er altijd wel ergens een banaan op een tafel. Daar laat ik ze over nadenken: waar groeit die, hoe komt die hier, hoe kan het dat hij bijna rijp genoeg is als hij in de supermarkt ligt, en rijp als je hem thuis van de fruitschaal pakt? Daarnaast zouden al jullie telefoons niet werken als de datacenters niet gekoeld zouden worden. Dat soort voorbeelden maakt het concreet. De warmtepompen die een grote rol spelen in de energietransitie werken op basis van de principes uit de koudetechniek. Koudetechniek is dus overal en dat vinden we vanzelfsprekend, maar sta er eens bij stil. Kinderen worden heel enthousiast als ze dat doen, dan komt het ene na het andere voorbeeld naar boven. Dit enthousiasme werkt aanstekelijk, en van dat principe moeten we gebruik maken! Zowel de koudebranche zelf als wat wij als branchevereniging voor onze leden doen moet zichtbaarder worden. Dat zal een belangrijk deel van het actieplan uitmaken.’
NVKL is de Nederlandse Vereniging voor ondernemingen op het gebied van Koudetechniek en Luchtbehandeling. De NVKL is een representatieve branche- en werkgeversorganisatie van ruim 400 bedrijven in de professionele koudetechniek en klimaatbeheersing. Ondernemingen uit de hele keten, zowel leveranciers als installatiebedrijven, adviesbureaus en onderwijsinstellingen, zijn bij NVKL aangesloten. De installateurs binnen de vereniging zijn NVKL-erkend en voldoen aan een vastgesteld kwaliteitsniveau.
